klasy VII-VIII

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe); załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny:

• rozwijanie kreatywności poprzez zastosowanie metody SCAMPER do tworzenia nowych rozwiązań oraz modyfikacji znanych przedmiotów.

Cele szczegółowe, uczeń:

• zna i rozumie podstawowe założenia metody SCAMPER,
• potrafi zastosować siedem kroków metody do analizy wybranego przedmiotu,
• rozwija umiejętność twórczego myślenia i generowania nowych pomysłów w pracy samodzielnej i grupowej.

Metody pracy:

• dyskusja moderowana z miniwykładem,
• doświadczenie,
• praca indywidualna,
• praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

• rekwizyt – plecak szkolny,
• Metoda SCAMPER (załącznik nr 1) – dla każdego ucznia,
• kartka A5 i długopis – dla każdego ucznia i dla każdej grupy,
• przykładowe rekwizyty przygotowane dla zespołów: zegar ścienny, kapcie, parasol, ramka na zdjęcie,

latarka, okulary przeciwsłoneczne, kalkulator, wieszak na ubrania, etui na telefon – po jednym wybranym rekwizycie dla jednej grupy.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe); załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny:

• zrozumienie podstawowych zasad i znaczenia mediacji jako sposobu rozwiązywania konfliktów.

Cele szczegółowe, uczeń:

• wie, czym są mediacje, i zna podstawowe zasady ich prowadzenia,
• rozumie rolę mediatora w rozwiązywaniu konfliktów,
• potrafi wskazać sytuacje, w których warto skorzystać z mediacji,
• rozwija umiejętność rozwiązywania konfliktów poprzez dialog.

Metody pracy:

• burza mózgów,
• praca grupowa,
• role-play,
• miniwykład,
• praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

• flipchart i pisaki,
• Karta pracy – pytania podsumowujące (załącznik nr 1).

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe); załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny:

• rozwijanie u uczniów świadomości znaczenia kreatywności w życiu codziennym i w przyszłej pracy zawodowej oraz kształtowanie umiejętności twórczego myślenia i działania.

Cele szczegółowe, uczeń:

• rozumie, czym jest kreatywność i jakie ma znaczenie w życiu,
• potrafi wymienić sposoby rozwijania swojej kreatywności,
• potrafi współpracować w grupie, dzieląc się pomysłami.

Metody pracy:

• burza mózgów,
• praca grupowa,
• dyskusja kierowana,
• praca indywidualna,
• metoda śnieżnej kuli.

Środki dydaktyczne:

• flipchart i pisaki,
• arkusze/kartki papieru,
• Moja kreatywność – karta refleksji (załącznik nr 1) – dla każdego ucznia.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaformalnej i nieformalnej; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny:

• uczeń określa swoje oczekiwania wobec edukacji ponadpodstawowej.

Cele szczegółowe:
Uczeń:

• zna różne typy szkół ponadpodstawowych i potrafi je porównać,
• potrafi wskazać, jakie formy nauki mogą pomóc mu w realizacji planowanego kierunku rozwoju,
• dokonuje wstępnej autoanalizy (m.in. preferencji, kompetencji) w celu wyboru formy dalszej edukacji,
• rozróżnia edukację formalną, pozaformalną i nieformalną.

Metody pracy:

• miniwykład,
• dyskusja,
• burza mózgów,
• praca zespołowa,
• praca indywidualna,
• zagadka edukacyjna.

Środki dydaktyczne:

• Planowanie ścieżki kariery (załącznik nr 1) – dla każdej grupy,
• Uproszczony system edukacji w Polsce [1] – dla każdej grupy,
• kilka arkuszy A4.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł oraz wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy, z uwzględnieniem regionalnego i lokalnego rynku pracy; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).
Cel główny:

• uczeń poznaje znaczenie pojęcia „zatrudnialność”.

Cele szczegółowe, uczeń:

• zna i rozumie czynniki wpływające na możliwość znalezienia i utrzymania pracy,
• potrafi zdefiniować zjawisko bezrobocia i wskazać jego przyczyny oraz skutki,
• potrafi rozpoznać własne mocne strony w kontekście przyszłego zatrudnienia,
• rozwija takie kompetencje, jak: analiza informacji, logiczne myślenie, praca zespołowa, wystąpienia publiczne.

Metody pracy:

• miniwykład,
• burza mózgów,
• praca zespołowa,
• praca indywidualna,
• case study,
• prezentacja.

Środki dydaktyczne:

• Kandydaci do pracy (załącznik nr 1) – dla każdej grupy,
• arkusze A4 lub A3 – dla każdego ucznia i dla każdej grupy.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny:

• odkrycie indywidualnego potencjału uczniów na podstawie koncepcji IKIGAI i wykorzystanie sztucznej inteligencji do zaplanowania własnej ścieżki zawodowej.

Cele szczegółowe, uczeń:

• rozpoznaje swoje zainteresowania, umiejętności i możliwości zawodowe,
• analizuje koncepcję IKIGAI jako narzędzie wspierające w planowaniu przyszłości,
• tworzy swój profil zawodowy przy wsparciu AI,
• rozwija refleksję nad możliwymi ścieżkami kariery zawodowej.

Metody pracy:

• burza mózgów,
• dyskusja kierowana,
• praca indywidualna i w parach,
• autorefleksja,
• praca z AI.

Środki dydaktyczne:

• Moje IKIGAI (załącznik nr 1) – dla każdego ucznia,
• tablica multimedialna,
• narzędzie AI (np. ChatGPT),
• smartfony lub komputery,
• arkusze A4.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).Cel główny:

• uczeń uświadamia sobie możliwości zastosowania sztucznej inteligencji (AI) w planowaniu kariery zawodowej.

Cele szczegółowe, uczeń:

• poznaje różne narzędzia AI wspierające planowanie kariery,
• rozwija umiejętność krytycznego myślenia i refleksji w ocenie wyników i rad udzielanych przez AI na temat jego predyspozycji i planów zawodowych.

Metody pracy:

• burza mózgów, minidyskusja,
• praca grupowa,
• symulacja rozmowy kwalifikacyjnej z chatem AI,
• miniwykład,
• praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

• rzutnik i komputer z dostępem do interentu,
• komputery/tablety dla uczniów dostępem do interentu,
• flipchart i pisaki, kartki samoprzylepne,
• Ścieżka kariery z pomocą AI (ChatGPT) – karta pracy grupowej (załącznik nr 1) – dla każdej grupy.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny:

• identyfikacja kompetencji wyróżniających oraz wskazanie ich znaczenia w planowaniu przyszłości edukacyjno-zawodowej.

Cele szczegółowe, uczeń:

• rozpoznaje i nazywa swoje kompetencje, zdolności i predyspozycje zawodowe,
• wybiera i uzasadnia jedną kompetencję wyróżniającą, która może stanowić jego atut na rynku pracy,
• łączy wybraną kompetencję z przykładowymi zawodami i potrafi wskazać jej znaczenie w planowaniu przyszłości.

Metody pracy:

• pogadanka,
• praca indywidualna,
• praca w parach.

Środki dydaktyczne:

• dostęp do urządzeń z internetem lub stanowisko z rzutnikiem (tryb demonstracyjny),
• Moja kompetencja wyróżniająca (załącznik nr 1) – dla każdego ucznia,
• arkusze A4, długopisy, karteczki samoprzylepne,
• tablica, flipchart.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325)

Cel główny:

• uświadomienie istoty obszaru własnej niekompetencji i zaplanowanie pierwszego kroku w jej rozwijaniu.

Cele szczegółowe, uczeń:

• poznaje i rozumie model czterech poziomów kompetencji,
• uczy się identyfikować przynajmniej jeden swój obszar, którego jeszcze nie umie, ale chce się nauczyć,
• formułuje prosty plan działania z wykorzystaniem AI lub innych dostępnych źródeł.

Metody pracy:

• pogadanka/storytelling,
• praca indywidualna,
• burza mózgów.

Środki dydaktyczne:

• dostęp do urządzeń z internetem lub stanowisko z rzutnikiem (tryb demonstracyjny),
• karteczki,
• tablica, flipchart,
• 4 poziomy kompetencji – schemat (załącznik nr 1) – dla każdego ucznia.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny:

• uczeń uświadamia sobie korzyści i zagrożenia płynące z formy pracy za pośrednictwem internetu.

Cele szczegółowe, uczeń:

• poznaje różne formy pracy online,
• rozwija umiejętność krytycznego myślenia w ocenie ofert pracy i informacji znalezionych w internecie,
• rozumie znaczenie ochrony danych osobowych oraz zasad bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni,
• rozwija umiejętność pracy zespołowej.

Metody pracy:

• rozmowa kierowana,
• minidyskusja,
• miniwykład,
• praca grupowa.

Środki dydaktyczne:

• komputer z dostępem do interentu,
• flipchart, pisaki,
• Praca w sieci na fotografii (załącznik nr 1),
• Pułapki pracy w sieci – karta pracy (załącznik nr 2),
• Możliwości i pułapki pracy w sieci – test wielokrotnego wyboru (załącznik nr 3).

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe); załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny:

• uczeń dostrzega i potrafi nazwać swoje mocne strony jako przyszłego pracownika oraz zna atuty młodych ludzi na rynku pracy.

Cele szczegółowe, uczeń:

• rozpoznaje i nazywa swoje mocne strony w kontekście przyszłej pracy zawodowej,
• potrafi wskazać swoje zalety jako młodego pracownika, cenione z punktu widzenia pracodawcy,
• buduje poczucie sprawczości i przekonanie, że wiek nie jest przeszkodą w osiąganiu sukcesu zawodowego.

Metody pracy:

• burza mózgów,
• praca w grupach,
• rozmowa kierowana.

Środki dydaktyczne:

• tablica lub flipchart i flamastry,
• Pracownik młody vs pracownik doświadczony (załącznik nr 1),
• karteczki samoprzylepne.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencje podjętych wyborów; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny: rozwijanie umiejętności świadomego podejmowania decyzji oraz poznanie metody drzewka decyzyjnego jako narzędzia porządkującego myślenie.

Cele szczegółowe , uczeń:

• rozumie, na czym polega proces podejmowania decyzji i z czego wynika jego trudność,
• potrafi przeanalizować możliwe rozwiązania, skutki oraz osobiste cele i wartości,
• poznaje metodę drzewka decyzyjnego i potrafi zastosować ją do realnych sytuacji,
• rozwija autorefleksję i świadomość własnych potrzeb przy podejmowaniu decyzji.

Metody pracy:

• rozmowa kierowana,
• miniwykład z prezentacją slajdów,
• praca w parach na tle grupy,
• analiza sytuacji,
• praca indywidualna,
• prezentacja wyników.

Środki dydaktyczne:

• tablica do zapisywania,
• prezentacja slajdów Drzewko decyzyjne. Jak podejmować dobre decyzje? [1],
• laptop, projektor,
• kartka A3 i długopis – dla każdej pary i dla każdego ucznia.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny: wzmacnianie u uczniów poczucia sprawczości, pozytywnego nastawienia oraz umiejętności doceniania własnych sukcesów i postępów.

Cele szczegółowe, uczeń:

• rozpoznaje i nazywa swoje sukcesy oraz mocne strony,
• rozumie, czym są afirmacje i jak działają,
• zna wpływ pozytywnego myślenia na emocje i działanie,
• potrafi stworzyć własną afirmację wspierającą w nauce lub działaniu,
• rozwija poczucie własnej wartości oraz wewnętrzne poczucie sprawczości,
• rozpoznaje i nazywa własne sukcesy, nawet drobne.

Metody pracy:

• rozmowa kierowana,
• ćwiczenia indywidualne,
• praca w parach,
• praca w grupach.

Środki dydaktyczne:

• kartka A5 i długopis – dla każdego ucznia,
• Myślenie: plus czy minus? (załącznik nr 1) – dla każdej pary,
• brystol A2 i kolorowe mazaki.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny: zapoznanie uczniów z podstawowymi prawami pracownika oraz rozwijanie umiejętności rozpoznawania sytuacji, w których prawa te są przestrzegane lub łamane.

Cele szczegółowe, uczeń:

• wie, czym jest stosunek pracy i jakie prawa przysługują pracownikowi,
• zna pojęcia: wynagrodzenie, urlop wypoczynkowy, urlop macierzyński, czas pracy, bhp,
• potrafi wskazać przykłady sytuacji łamania praw pracowniczych,
• rozpoznaje zachowania pracodawców zgodne i niezgodne z przepisami,
• rozwija świadomość swoich praw w miejscu pracy.

Metody pracy:

• rozmowa kierowana,
• praca w parach,
• praca w grupach,
• analiza sytuacji.

Środki dydaktyczne:

• Fakty o prawach pracownika (załącznik nr 1) – dla każdej pary,
• Sytuacje do analizy (załącznik nr 2),
• kartka lub zeszyt ucznia oraz długopis.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

Cel główny:

• rozwijanie umiejętności wyszukiwania i selekcjonowania informacji.

Cele szczegółowe:
Uczeń:

• poznaje specyfikę wybranego zawodu,
• charakteryzuje zawód, uwzględniając środowisko pracy, wymagania, zadania, predyspozycje i kwalifikacje,
• poznaje możliwości zdobycia kwalifikacji w danym zawodzie (ścieżka edukacyjna).

Metody pracy:

• praca indywidualna,
• praca w parach,
• burza mózgów,
• prezentacja ustna,
• miniscenki,
• analiza źródeł informacji.

Środki dydaktyczne:

• dostęp do internetu lub wcześniej przygotowane materiały o zawodach,
• kartki A4, mazaki, tablica,
• Zawodowy detektyw (załącznik nr 1) – dla każdego ucznia.

Przewidywany czas realizacji: 45 min.