Wybór ścieżki edukacyjno-zawodowej to dla ucznia decyzja ważna i niełatwa, bo wymagająca znajomości swoich potrzeb, wartości i priorytetów. Dlatego tak cenne są pomocne w dokonaniu wyboru narzędzia edukacyjne. Pozwalają uczniom uporządkować myśli, dookreślić niektóre niejasne kwestie, a także wyrazić to, czego nie byli w stanie opisać słowami. Jednym z takich narzędzi jest technika Q-sort.   Z artykułu dowiesz się m.in.: Na czym polega technika Q-sort i dlaczego nie jest testem? Jak Q-sort pomaga uczniom odkryć własne wartości i priorytety zawodowe? W jaki sposób zastosować Q-sort w praktyce szkolnej bez specjalnych narzędzi? Jak przygotować zestaw twierdzeń i matrycę do ćwiczenia Q-sort? Dlaczego technika Q-sort sprawdza się w doradztwie zawodowym bardziej niż tradycyjne rozmowy?

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: uczeń rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej. Cele szczegółowe, uczeń: formułuje wstępny cel edukacyjno-zawodowy, nazywa możliwe przeszkody na drodze do jego osiągnięcia, uczy się współpracy i buduje poczucie sprawczości. Metody pracy: rozmowa kierowana, praca indywidualna, praca indywidualna na tle grupy, praca w grupach. Środki dydaktyczne: Karta pracy do przeszkody nr 1 „Tunel niepewności” (załącznik nr 1) – dla każdego ucznia, Karta pracy do przeszkody nr 4 „Plecak ograniczeń” (załącznik nr 2) – dla każdego ucznia, mazaki, rekwizyty: sznurek, taśma malarska lub skakanka, firanka lub inna lekka tkanina zawieszona na krzesłach oraz kartka z napisem „Tunel niepewności”, kartka z napisem „Ściana cudzych oczekiwań”, obrazek przedstawiający ceglaną ścianę oraz kartka i długopis – dla każdej z trzech utworzonych grup, poplątany sznurek lub włóczka oraz kartka z napisem „Plątanina informacji”, plecak z kartką z napisem „Co jest twoim ograniczeniem?”, arkusz A3 z napisem „CEL”. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI: uczeń podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe oraz opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka; załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: uczeń poznaje pojęcie dobrostanu pracownika oraz czynniki, które wpływają na jego jakość. Cele szczegółowe, uczeń: rozumie, czym jest dobrostan pracownika, potrafi wymienić elementy wpływające na dobrostan pracownika, kształtuje umiejętności dbania o swój przyszły dobrostan w pracy. Metody pracy: rozmowa kierowana, burza mózgów, dyskusja, praca grupowa, praca indywidualna. Środki dydaktyczne: flipchart i pisaki, arkusze papieru, przybory do malowania (mazaki, kredki, flamastry itp.), kartki samoprzylepne. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: uczeń uświadamia sobie korzyści i zagrożenia płynące z formy pracy za pośrednictwem internetu. Cele szczegółowe, uczeń: poznaje różne formy pracy online, rozwija umiejętność krytycznego myślenia w ocenie ofert pracy i informacji znalezionych w internecie, rozumie znaczenie ochrony danych osobowych oraz zasad bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni, rozwija umiejętność pracy zespołowej. Metody pracy: rozmowa kierowana, minidyskusja, miniwykład, praca grupowa. Środki dydaktyczne: komputer z dostępem do interentu, flipchart, pisaki, Praca w sieci na fotografii (załącznik nr 1), Pułapki pracy w sieci – karta pracy (załącznik nr 2), Możliwości i pułapki pracy w sieci – test wielokrotnego wyboru (załącznik nr 3). Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I–III, uczeń: odgrywa różne role zawodowe w zabawie oraz planuje swoje działania lub działania grupy, wskazując na podstawowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu; załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: zapoznanie uczniów z rolą i znaczeniem pracy przewodnika i ratownika górskiego oraz rozwijanie umiejętności współpracy w grupie i logicznego myślenia. Cele szczegółowe, uczeń: wyjaśnia, czym zajmują się przewodnik i ratownik górski, potrafi wymienić cechy charakteru i umiejętności potrzebne w zawodach przewodnika i ratownika, rozwija umiejętność kreatywnego myślenia i planowania działań w sytuacjach problemowych, współpracuje w grupie przy realizacji zadań. Metody pracy: dyskusja, praca grupowa, drama. Środki dydaktyczne: Przewodnik i ratownik górski (załącznik nr 1) – dla każdej pary, Akacja w górach (załącznik nr 2) – dla każdej grupy. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe); załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: uczeń dostrzega i potrafi nazwać swoje mocne strony jako przyszłego pracownika oraz zna atuty młodych ludzi na rynku pracy. Cele szczegółowe, uczeń: rozpoznaje i nazywa swoje mocne strony w kontekście przyszłej pracy zawodowej, potrafi wskazać swoje zalety jako młodego pracownika, cenione z punktu widzenia pracodawcy, buduje poczucie sprawczości i przekonanie, że wiek nie jest przeszkodą w osiąganiu sukcesu zawodowego. Metody pracy: burza mózgów, praca w grupach, rozmowa kierowana. Środki dydaktyczne: tablica lub flipchart i flamastry, Pracownik młody vs pracownik doświadczony (załącznik nr 1), karteczki samoprzylepne. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI: uczeń opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych; załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: rozwijanie umiejętności opowiadania o sobie w kontekście przyszłości edukacyjno-zawodowej z wykorzystaniem wyobraźni, obserwacji siebie i narracji osobistej. Cele szczegółowe, uczeń: rozpoznaje pierwsze sygnały własnych predyspozycji i zainteresowań, łączy swoje cechy z wyobrażeniami o dorosłym życiu, ćwiczy wypowiadanie się o sobie z pomocą obrazów i pytań pomocniczych. Metody pracy: praca indywidualna i na tle grupy, rozmowa kierowana, analiza opowiadania, miniwykład, autoprezentacja. Środki dydaktyczne: miękka piłka, Opowiadanie „Karolina i opowieść o mnie” (załącznik nr 1), Co lubię, co potrafię? (załącznik nr 2) – dla każdego ucznia. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych oraz określa własną hierarchię wartości i potrzeb; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: uczeń określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych oraz dokonuje oceny własnej hierarchii wartości i potrzeb w kontekście znaczenia pracy w życiu człowieka. Cele szczegółowe, uczeń: poznaje znaczenie pojęć pracoholizm i work-life balance, potrafi rozpoznać przyczyny i skutki nadmiernego zaangażowania w pracę zawodową, potrafi dostrzec symptomy pracoholizmu i podaje propozycje działań profilaktycznych, kształtuje postawę zrównoważonego dbania o swoje życie prywatne i zawodowe. Metody pracy: miniwykład, dyskusja, burza mózgów, praca zespołowa, analiza przypadku (case study). Środki dydaktyczne: Historia Kasi i Adama (załącznik nr 1) – dla każdej z grup, karteczki samoprzylepne, arkusz typu flipchart. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

W dobrostanie człowiek odczuwa pozytywne emocje i zadowolenie z życia, ma dobre relacje z ludźmi, dobrze ocenia swoje samopoczucie fizyczne i psychiczne. Ma poczucie spełnienia, radości i sensu życia. Czuje chęć do działania, stawiania sobie i realizowania nowych celów. Plakat zawiera informacje o tym, czym jest dobrostan. Promuje wśród młodzieży styl życia sprzyjający osiągnięciu poczucia dobrostanu.

Zaproponuj hasło promujące wśród uczniów dbałość o swój dobrostan. Zbuduj je z od 6 do 12 słów.Wyślij swój pomysł e-mailem na adres [email protected] do końca bieżącego miesiąca. Wygraj atrakcyjne nagrody.