doradztwo zawodowe

Praca stanowi znaczną część życia społecznego. Umożliwia rozwijanie i doskonalenie kompetencji, uzyskiwanie nowych kwalifikacji, nawiązywanie relacji społecznych. Praca pełni więc funkcję „osobowościotwórczą” i „społecznotwórczą” [5]. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi doradców zawodowych na akcentowanie w pracy doradczej z uczniami roli pracy w tworzeniu relacji społecznych.

Pandemia, niestabilny rynek pracy, upowszechnienie pracy zdalnej. Nauka online, utrudnione kontakty społeczne, brak spotkań z pracodawcami czy wizyt zawodoznawczych. Doradztwo zawodowe realizowane na odległość. Wszystkie te czynniki mogą wpływać na występowanie trudności w budowaniu kariery zawodowej. Jak doradca zawodowy może wspomóc młodego człowieka w przezwyciężaniu tych trudności? Czy warto skupić się także, a może przede wszystkim na czynnikach wewnętrznych mogących stanowić bariery w podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowej? Zapraszam do lektury.

Jeśli chcemy skutecznie wspierać młodzież w podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowych, musimy wiedzieć, z jakimi wyzwaniami mierzy się uczeń klasy VIII. Z całą pewnością jest to dla niego ważny okres rozwojowy – czas poszukiwania różnych rozwiązań, podejmowania ważnych decyzji związanych z przejściem na kolejny etap edukacyjny. Jest to też czas intensywnego rozwoju fizycznego, poznawczego, emocjonalnego i poznawania siebie w grupie społecznej. Na jakie pytania poszukuje odpowiedzi młody człowiek? Jak ma odnaleźć odpowiedzi? Co jest jego głównym zadaniem rozwojowym w tym czasie? Jakie są jego potrzeby i oczekiwania? O czym powinien pamiętać w swojej pracy doradca zawodowy w kontekście wyzwań stojących przed uczniem klasy VIII?

Doradztwo zawodowe zwykle jest kojarzone z doradztwem grupowym i indywidualnym. Każda z tych form współpracy z uczniami ma swoją specyfikę, uwarunkowania czy uzasadnienie stosowania. W szkole zdecydowanie częściej mamy do czynienia z doradztwem zawodowym grupowym. Jest ono realizowane w kilku odsłonach. Bywa „zaproszeniem” do doradztwa indywidualnego, inspiracją do refleksji nad projektami przyszłych karier.

Ale Jaś pięknie gra na skrzypcach – na pewno w przyszłości będzie pracował w filharmonii! Olu, jak Ty pięknie namalowałaś ten obrazek – będzie z Ciebie prawdziwa malarka! Ale ten Krzysio szybko biegnie z piłką – urodzony drugi Lewandowski! W rozmowach na spotkaniach rodzinnych albo na placu zabaw można usłyszeć te i wiele podobnych wypowiedzi. Każdy poszukuje w swoim dziecku talentu, daru, szczególnej umiejętności. Często jest to nasze marzenie, ale często zdarza się, że dziecko przejawia wyjątkowe uzdolnienia. Czy posiadanie talentu ma związek bądź realny wpływ na ścieżkę edukacyjno-zawodową?

Poradnie psychologiczno-pedagogiczne są ważnym ogniwem systemu oświaty. Działania poradni w obszarze poradnictwa edukacyjno-zawodowego mają bardzo długą tradycję. W jaki sposób wspólne działania szkół, przedszkoli i poradni służą realizacji zadań z obszaru doradztwa? Czy mogą stanowić czynnik rozwoju zarówno szkoły, przedszkola, jak i poradni? W jaki sposób takie międzyinstytucjonalne wsparcie może stanowić istotną część systemowych rozwiązań na rzecz doradztwa zawodowego odpowiadającego na potrzeby wszystkich uczniów? Jakie są możliwości wspólnych działań i wdrażania twórczych rozwiązań?

Doradztwo zawodowe w szkole podstawowej jest prowadzone w formie grupowej i indywidualnej. Ze względu na obecną sytuację pandemiczną, doradztwo zawodowe odbywa się jednak zdalnie. Myślę, że indywidualna rozmowa doradcza może być obecnie trudniejsza do przeprowadzenia niż w warunkach stacjonarnych. O tym więcej w niniejszym artykule.