Potrzeba wspierania uczni ó w w procesie konstruowania kariery sprawia, ż e doradcy intensywnie poszukuj ą ciekawych form i metod pracy. Dzi ę ki ich zastosowaniu b ę d ą mogli adekwatnie i skutecznie pomaga ć m ł odym ludziom w planowaniu przysz ł o ś ci. Jakie zatem metody mog ą wzbogaci ć ich warsztat pracy i jednocze ś nie pobudz ą kreatywno ść i ciekawo ść poznawcz ą uczni ó w? Jedn ą z propozycji jest wykorzystanie w czasie zaj ęć z uczniami metod plastycznych. Artyku ł ma na celu zwr ó cenie uwagi doradc ó w na rol ę metod plastycznych w planowaniu i podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowych przez uczni ó w. Zostan ą w nim r ó wnie ż przedstawione rodzaje metod plastycznych i praktyczne przyk ł ady zastosowania ich w doradztwie zawodowym.

Cel główny: określanie znaczenia pracy w życiu człowieka.Cele szczegółowe:Uczeń: określa, jakie funkcje pełni pieniądz, wskazuje związek pomiędzy pracą a zarabianiem pieniędzy, opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka, wykonuje pracę plastyczną na temat wymarzonej pracy. Metody pracy: dyskusja, praca w parach, frotaż, gra dydaktyczna, rozmowa kierowana, praca indywidualna, ekspresja plastyczna. Środki dydaktyczne: woreczek z monetami o różnych nominałach, tablica, Pieniężne memory (załącznik nr 1 – po jednym dla każdego ucznia, do wycięcia), ołówki/kredki, nożyczki, Może tu będę pracował… (załącznik nr 2 – po jednym dla każdego ucznia), różne materiały sypkie, np. herbata, piasek, kasza, ryż, sól gruboziarnista, mak, klej. Przewidywany czas realizacji: 2 × 45 min.

Scenariusz zajęć przeznaczony jest do pracy w grupach i do pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I–III, uczeń: odgrywa różne role zawodowe w zabawie, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego. Cel główny: wyjaśnienie, na czym polega praca w urzędzie pocztowym. Cele szczeg ół owe: Ucze ń : wymienia stanowiska związane z pracą na poczcie, wyjaśnia, na czym polega praca z klientem w okienku pocztowym, wskazuje plusy i minusy pracy na poczcie. Metody pracy: miniwykład, praca w grupach, drama, praca indywidualna, ekspresja plastyczna. Ś rodki dydaktyczne: film Poczta – Przygody Panny Kreseczki https://www.youtube.com/watch?v=LzF4w2HrOzA [dostęp: 10.11.2022] rzutnik, Zaprowadź listonosza na pocztę (załącznik nr 1 – dla każdego ucznia), Praca na poczcie (załącznik nr 2 – dla każdego ucznia), kredki. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Cel główny: przygotowanie uczniów do wymiany informacji o zawodach. Cele szczeg ół owe: Ucze ń : wyszukuje zawody, których przedstawicieli spotyka w swoim otoczeniu, współpracuje w grupie. Metody pracy: praca w grupach, dyskusja. Ś rodki dydaktyczne: arkusz papieru flipchart – jeden dla nauczyciela, Z jakimi zawodami spotkaliśmy się? (załącznik nr 1 – dla każdej grupy), klej, masa mocująca, dostęp do komputera z Internetem dla każdej grupy, pisaki. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Cel główny: przekazanie informacji dotyczącej osoby pracującej w sekretariacie. Cele szczeg ół owe: Ucze ń : charakteryzuje zawód sekretarki, wymienia przybory, którymi posługuje się na co dzień sekretarka, określa predyspozycje, które powinna posiadać osoba pracująca w sekretariacie. Metody pracy: praca w parach, praca indywidualna, miniwykład. Ś rodki dydaktyczne: Praca sekretarki (załącznik nr 1 – dla każdego ucznia), dostęp do komputera – jedno stanowisko na parę, Informator o zawodach szkolnictwa branżowego, Ośrodek Rozwoju Edukacji – https://www.ore.edu.pl/wp-content/uploads/2021/01/informator-o-zawodach-szkolnictwa-branzowego.pdf [dostęp: 10.11.2022]. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Cel główny: przygotowanie uczniów do projektowania zadań zgodnie z ich potrzebami. Cele szczeg ół owe: Ucze ń : omawia krótko kroki postępowania w metodzie Design Thinking, przygotowuje projekt rozwiązania wybranej sytuacji problemowej. Metody pracy: bank pomysłów, elementy Design Thinking, plakat, praca w grupach, praca indywidualna, dyskusja. Ś rodki dydaktyczne: arkusze papieru flipchart (2 dla prowadzącego i jeden dla każdej grupy), Etapy Design Thinking (załącznik nr 1 – jedna koperta z pociętymi kartonikami dla każdej grupy), karta pracy Krok po kroku (załącznik nr 2 – jeden dla każdej grupy), klej – jeden dla każdej grupy, kartki A4 – jedna dla każdej grupy, masa mocująca, pisaki. Przewidywany czas realizacji: 90 min.

Cel główny: podawanie przykładów swoich mocnych stron i sukcesów w różnych obszarach. Cele szczeg ół owe: Ucze ń : wymienia swoje mocne strony, wymienia swoje sukcesy w różnych obszarach życia, podaje przykłady wykorzystywania swoich mocnych stron w różnych sytuacjach. Metody pracy: rebus, rozmowa kierowana, praca indywidualna, praca w parach. Ś rodki dydaktyczne: Rebus na dziś (załącznik nr 1 – po jednym na parę), Moje sukcesy! (załącznik nr 2 – po jednym dla każdego ucznia), przyrządy do pisania. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Cel główny: analizowanie znaczenia kariery zawodowej. Cele szczeg ół owe: Ucze ń : rozwija kompetencje społeczne związane ze współpracą, zarządzaniem czasem, kształtuje wrażliwość estetyczną, pobudza kreatywność. Metody pracy: metoda plastyczna – plakat, praca w parach, praca w grupach. Ś rodki dydaktyczne: duże arkusze papieru – po jednym na grupę, przybory do pisania – farby, pędzle, kubki z wodą, Schody do kariery (załącznik nr 1 – podpowiedź dla uczniów do wyświetlenia), Kariera zawodowa (załącznik nr 2 – jeden na parę), rzutnik. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Cel główny: rozpoznawanie i przezwyciężanie własnych ograniczeń oraz pobudzanie kreatywności przy działaniach proaktywnych. Cele szczeg ół owe: Ucze ń : potrafi określić obszary życia, w których działa rutynowo, potrafi wskazać sposoby działań kreatywnych, potrafi ocenić efekty zmiany zachowania, potrafi opisywać działania proaktywne napędzane kreatywnym spojrzeniem na własne zachowania. Metody pracy: praca indywidualna, dyskusja, prezentacja na forum (również w nauczaniu zdalnym). Ś rodki dydaktyczne: zainstalowana na urządzeniach osobistych uczniów i nauczyciela (z podłączeniem do źródła dźwięku) aplikacja Puzzle Kariery dostępna dla użytkowników systemu Android11, projektor podłączony do tabletu z systemem Android z dostępem do Internetu, Action for Happiness – strona internetowa z przykładowymi kalendarzami kreatywnymi w języku polskim https://actionforhappiness.org/calendar#download-block-anchor Notatki z Dnia Kreatywnych Eksperymentów (załącznik nr 1 – dla każdego ucznia), Moje pomysły na kreatywność (załącznik nr 2 – dla każdego ucznia), Mój szczęśliwy-kreatywny miesiąc (załącznik nr 3 – dla każdego ucznia). Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Cel główny: doskonalenie autoprezentacji. Cele szczeg ół owe: Ucze ń : rozwija umiejętność analizowania informacji, potrafi przygotować argumenty wspierające i negujące tezę, kształtuje umiejętność wyrażania swojego zdania. Metody pracy: dyskusja za i przeciw, praca w grupach. Ś rodki dydaktyczne: Argumenty (załącznik nr 1 – jeden na grupę), przybory do pisania. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Cel główny: przygotowanie ucznia do wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej. Cele szczeg ół owe: Ucze ń : identyfikuje czynniki ważne przy wyborze szkoły i planowaniu kariery, wskazuje swoje braki w wiedzy w istotnych obszarach planowania kariery, określa sposoby uzupełnienia tych braków, identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie kariery. Metody pracy: słoneczko, praca indywidualna, autorefleksja, praca w grupach, rozmowa kierowana. Ś rodki dydaktyczne: kartka A4, tablica, przybory do pisania, małe kartki samoprzylepne, Każdy czasem czegoś nie wie (załącznik nr 1 – po jednym dla każdego ucznia), duże arkusze papieru (tyle, ile jest czteroosobowych grup), markery. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Cel główny: przygotowanie rodziców do podejmowania rozmowy na temat stresu. Cele szczeg ół owe: Rodzic: identyfikuje objawy stresu u siebie i swojego dziecka, proponuje dziecku sposoby radzenia sobie ze stresem. Metody pracy: bank pomysłów, praca w grupach, praca indywidualna, dyskusja. Ś rodki dydaktyczne: flipchart, Co nas stresuje? Jak to się objawia? (załącznik nr 1 – dla każdego rodzica), dwa arkusze papieru flipchart, karteczki samoprzylepne – dwie dla każdego rodzica, pisaki. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Cel główny: przygotowanie nauczycieli do wprowadzania zmian w działaniach z zakresu doradztwa zawodowego w klasach VII i VIII Cele szczeg ół owe: Uczestnik: przygotowuje listę działań, które można zaproponować uczniom klas VII i VIII, planuje konkretne wydarzenia, które można przygotować dla siódmoklasistów i ósmoklasistów. Metody pracy: bank pomysłów, plakat, praca w grupach, dyskusja. Ś rodki dydaktyczne: tablica/flipchart, Treści z doradztwa zawodowego (załącznik nr 115 – dla prowadzącego), arkusze papieru flipchart – jeden dla każdej grupy, Planujemy konkrety (załącznik nr 2 – dla każdej grupy), masa mocująca, pisaki. Przewidywany czas realizacji: 90 min.

Cel główny: rozwijanie umiejętności utrzymania równowagi między sferą zawodową a osobistą Cele szczeg ół owe: Uczestnik: dokonuje oceny własnych sposobów przeciwdziałania stresowi, podejmuje działania mające na celu umiejętne utrzymanie równowagi między pracą a życiem osobistym. Metody pracy: plakat, praca w parach, praca indywidualna. Ś rodki dydaktyczne: arkusz flipchart (jedna sztuka na parę), mazaki. Przewidywany czas realizacji: 45 min.