Artykuły i porady Zakładka artykuły i porady to przestrzeń, w której odnajdziesz artykuły pomocne w organizacji i przeprowadzaniu doradztwa zawodowego w szkole ponadpodstawowej. Oferowane materiały są odpowiedzią na bieżące wymagania doradców – znajdziesz tu zarówno porady prawne i metodyczne, jak i aktualności związane z najważniejszymi wydarzeniami w świecie doradztwa zawodowego.

Praca zarobkowa osób nieletnich staje się w Polsce coraz bardziej popularna. Poza praktyczną nauką zawodu w szkole branżowej, młodzi ludzie coraz chętniej podejmują swoją pierwszą aktywność zawodową w okresie wakacji, ferii czy podczas weekendów. Uczy ich to samodzielności, gospodarowania własnym budżetem, budowania samoświadomości i pewności siebie, kształtuje osobowość zawodową. Dzięki zdobytemu doświadczeniu i nabyciu szeregu kompetencji pracowniczych w przyszłości stają się bardziej atrakcyjnymi pracownikami na rynku pracy. Z tego artykułu dowiesz się: O czym warto wiedzieć, zachęcając młodych ludzi do ich pierwszej aktywności zawodowej? Jakie są atuty pracy w przypadku osób nieletnich? Na jakich zasadach zatrudnia się osoby nieletnie? Praca sezonowa – gdzie szukać ofert pracy dla osób nieletnich? Jakie pomysły na pracę na wakacje warto polecać młodzieży? Jak przygotować młodych ludzi do ich pierwszej pracy zarobkowej? Co warto sprawdzić, przed nawiązaniem współpracy? »

Przywództwo definiowane jest różnie. Dla niektórych dobrym przywódcą jest wybitna jednostka odnosząca spektakularne sukcesy, dla innych – osoba najwyżej postawiona w hierarchii organizacji lub stojąca na czele grupy. Przywódca „ma to coś”. Jest autorytetem, posiada dobrowolnie akceptowaną przez innych władzę. Wyznacza kierunek i wizję przyszłości, motywując, inspirując i wyzwalając w ludziach energię potrzebną do działania [1]. Szkoły są miejscem kształtowania młodych ludzi, w tym także przyszłych liderów. Dobrze, aby uczniowie nie tylko mogli rozwijać kompetencje przywódcze, ale i osobiście obserwować wartościowych, naturalnych przywódców. Z artykułu dowiesz się: Dlaczego warto kształtować w sobie cechy dobrego przywódcy? Jakie podejmować działania, by stać się dobrym przywódcą? Czy szkoła jest dobrym miejscem na doskonalenie w sobie umiejętności przewodzenia? Dlaczego lider powinien stale się uczyć? Jakie cechy powinien wzmacniać uczeń by stać się dobrym i skutecznym liderem? W jaki sposób powinien komunikować się przywódca, by osiągać ze swoim zespołem postawione sobie cele?  »

Jak stać się bardziej twórczym i kreatywnym? Nie myśleć szablonowo oraz unikać utartych schematów, sztywnych norm i zasad. Odpowiedź na pytanie wydaje się prosta. Trudniejsze może być zastosowanie tych wskazówek w praktyce. Codzienna rutyna ułatwia funkcjonowanie, daje poczucie bezpieczeństwa i wygody – wdraża schematy myślowe i stereotypy. Nawyki są jak hamujące kotwice. Kreatywność tworzy się wówczas, gdy abstrakcja i nielogiczność przejmują ster na nieznanych wodach. Pomysłowość nie zawsze jest wrodzonym talentem, ale można się jej nauczyć. Otwartość umysłu, podejmowanie ryzyka, akceptacja popełniania błędów, chęć do eksperymentowania, ciekawość – to cechy, które pozwalają spojrzeć z innej perspektywy na problem i dzięki temu być może znaleźć jego nietypowe rozwiązanie. »

Absolwenci i absolwentki szkół ponadpodstawowych stają przed jednym z najważniejszych wyzwań dorosłego życia – znalezieniem swojej pierwszej pracy. To etap, który dostarcza mieszanki wielu emocji, od mocnej ekscytacji po oczywiste obawy. Dla wielu to nie tylko krok w stronę wyczekiwanej samodzielności finansowej, lecz również pierwszy krok w kierunku realizacji zawodowej pasji i ambicji. Z artykułu dowiesz się: Gdzie szukać pierwszej pracy po studiach lub po szkole ponadpodstawowej? Co warto zawrzeć w pierwszym CV? Jakie kompetencje są szczególnie cenione u nowych pracowników? Za co szczególnie ceni się młodych ludzi w nowym miejscu pracy? Jakie działania ułatwią podjęcie pierwszej pracy? »

Cyfrowa rewolucja i wynikający z niej ciągły przepływ informacji sprawiły, że wielozadaniowość stała się nieodłącznym elementem życia. Jednak mimo powszechnej wiary w jej skuteczność, pojawiają się wątpliwości co do rzeczywistego pozytywnego wpływu multitaskingu na naszą efektywność i samopoczucie. Czy faktycznie jesteśmy w stanie zrobić więcej i lepiej, wykonując kilka zadań jednocześnie? Nadszedł czas, aby zweryfikować podejście do wielozadaniowości. Warto znaleźć lepiej zrównoważone sposoby radzenia sobie ze współczesnymi wymaganiami koordynowania wielu działań i utrzymywania skupienia uwagi na wielu czynnościach. Z artykułu dowiesz się: W jaki sposób multitasking wpływa na efektywność wykonywania zadania? Czy umiejętność wykonywania wielu czynności w tym samym czasie jest cechą wrodzoną? Dlaczego nie warto przeskakiwać z jednego działania na drugie? Z jakich metod i technik warto skorzystać, by poprawić skuteczność trybu pracy? Przedstawiciele których zawodów najczęściej robią kilka rzeczy naraz?  Jakie są zalety i wady multitaskingu? Jak multitasking może wpływać na kondycję fizyczną i psychiczną człowieka? »

Żyjemy w czasach dynamicznych zmian cywilizacyjno-społecznych, które w dużej mierze modelowane są przez takie zjawiska, jak cyfryzacja, automatyzacja, sztuczna inteligencja, czat GPT, demografia oraz przeobrażenia klimatu. Przemiany te nie tylko determinują naszą przyszłość, ale przede wszystkim generują coraz szerszą listę wyzwań, którym musimy sprostać jako społeczeństwo. Jednym z obszarów tych wyzwań jest edukacja, a wraz z nią doradztwo zawodowe, edukacyjne albo edukacja karierowa dla młodzieży, jako swoiste narzędzia wspierania młodych ludzi w tranzycji z edukacji na rynek pracy albo kolejne poziomy edukacyjne. Z artykułu dowiesz się: Jakie są potrzeby doradcze uczniów różnych szkół ponadpodstawowych? Jakie są szczególnie pożądane umiejętności na rynku pracy? Kształtowanie kompetencji z których grup jest szczególnie istotne w świetle wyników nowych badań rynku pracy? Jakich kompetencji kluczowych brakuje młodzieży z tzw. pokolenia Z? Dlaczego w edukacji uczniów szkół ponadpodstawowych należy kłaść szczególny nacisk na rozwój kompetencji interpersonalnych, m.in. dotyczących zdolności do efektywnego komunikowania się z innymi ludźmi i umiejętności pracy zespołowej? »

Okres nauki w szkole ponadpodstawowej jest kluczowym momentem w życiu ucznia związanym z podejmowaniem decyzji o wyborze dalszego kierunku rozwoju kariery edukacyjno-zawodowej. Wiele współczesnych koncepcji dotyczących rozwoju zawodowego wskazuje, że istotną rolę w tym procesie pełni rodzina – rodzice, dziadkowie oraz starsze rodzeństwo. Potwierdzają to również badania, z których wynika, że największy wpływ na decyzje edukacyjno-zawodowe podejmowane przez dzieci mają rodzice [1]. »

Pojęcie inteligencja jest stosowane zarówno powszechnie, jaki i w zawodowo. Zwykle też każdy ma pewne wyobrażenie jego znaczenia. Mimo tego, że termin jest powszechnie używany, stosunkowo trudno o jego jednoznaczną definicję [ 1 ]. W teorii psychologii funkcjonuje wiele modeli i koncepcji inteligencję, a wśród nich teoria inteligencji płynnej i skrystalizowanej.   Z artykułu dowiesz się: W jaki sposób dokonano podział na dwa typy inteligencji: skrystalizowaną i płynną? Jak zmienia się dominacja rodzaju inteligencji wraz z wiekiem? Co cechuje osoby, które charakteryzuje inteligencja płynna? Jakie cechy mają ci, którzy posługują się inteligencją skrystalizowaną? Jakie są wady i zalety tych dwóch typów inteligencji? W jaki sposób zadbać o rozwój własnej inteligencji? »

Każda poważna zmiana w życiu człowieka wiąże się z poczuciem niepokoju. Wymaga zidentyfikowania sił wspierających i utrudniających działania, wpływających na możliwość rozwiązania zaistniałego problemu. Zmian nie da się uniknąć, więc warto je oswoić. Konfrontację z przemianą ułatwią takie cechy, jak pewność siebie oraz wiara we własne możliwości. Te, w połączeniu z umiejętnością zarządzania, pozwolą przejść ową drogę w sposób bezpieczny i zmniejszający poziom stresu. Dzięki zastosowaniu metody analizy pola siły można znaleźć odpowiedź na pytania: Jak przygotować się do wdrożenia zmian? Jaki kierunek poszukiwania drogi do rozwiazywania problemu wybrać? Jak ocenić szansę na sukces naszego pomysłu? Z artykułu dowiesz się: Na czym polega proces zmian? Jak radzić sobie w życiu ze zmianą? W jaki sposób efektywnie zarządzać sobą w zmianie? Jakie są efektywne metody poszukiwania drogi do rozwiązywania problemów? Na czym polega metoda analizy pola siły? W jaki sposób metoda analizy pola siłowego jest pomocna w rozwiązywaniu problemów? Jakie korzyści płyną z wykorzystania analizy pola siły? Z jakiej literatury warto skorzystać, by poszerzyć swoją wiedzę o skutecznych metodach rozwiązywania problemów? »

Uczniowie realizujący obowiązek szkolny i obowiązek nauki poza szkołą mają prawo uczęszczania na zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego. Dyrektor szkoły nie może zabronić takiemu uczniowi uczęszczania na zajęcia prowadzone w szkole. »