Artykuły i porady Zakładka artykuły i porady to przestrzeń, w której odnajdziesz artykuły pomocne w organizacji i przeprowadzaniu doradztwa zawodowego w szkole ponadpodstawowej. Oferowane materiały są odpowiedzią na bieżące wymagania doradców – znajdziesz tu zarówno porady prawne i metodyczne, jak i aktualności związane z najważniejszymi wydarzeniami w świecie doradztwa zawodowego.

Okres przygotowania do egzaminu maturalnego to jeden z najważniejszych etapów w edukacji, dla wielu czas pełen obaw i niepewności. Istotne jest, aby doradca zawodowy był nie tylko źródłem informacji, ale oferował również przyszłym maturzystom wsparcie emocjonalne. Jak w tym trudnym czasie doradca zawodowy może wesprzeć maturzystę, pomóc uczniowi pokonać stres i ograniczające przekonania oraz zaplanować przyszłość edukacyjno-zawodową? Z artykułu dowiesz się: Jak wesprzeć maturzystę, który odczuwa stres z powodu wątpliwości, czy wybrał dobrą uczelnię, studia lub pomysł na karierę? W jaki sposób kształcić u uczniów umiejętność radzenia sobie ze stresem? Jaka może być rola doradcy zawodowego w procesie wsparcia maturzysty i absolwenta szkoły średniej? Jakie techniki pracy warto zaproponować kończącym etap nauki uczniom szkół ponadpodstawowych, którzy poszukują wsparcia w kreowaniu swojej kariery zawodowej? Jakie postawy i przekonania, które ukształtują w sobie młodzi ludzie, może w przyszłości szczególnie docenić pracodawca? »

Rynek pracy w latach 2025–2030 będzie podlegać dynamicznym zmianom. Przedstawiciele młodego pokolenia muszą dostosować swoje podejście do kariery uwzględniając między innymi takie zjawiska jak automatyzacja, rozwój sztucznej inteligencji, nowe modele zatrudnienia i globalizacja. Wsparciem w tym zakresie dla ucznia jest nauczyciel doradca zawodowy. Z artykułu dowiesz się m.in.: Jakie są najważniejsze trendy w rekrutacji pracowników wchodzących na rynek pracy do 2030 r.? Jakie zmiany przechodzi światowy i polski rynek pracy? Do jakich zmian na rynku pracy należy przygotowywać uczniów? W jakich branżach można spodziewać się licznych nowych miejsc pracy w latach 2025-2030? Jakie działania uwzględnić w pracy nauczyciela doradcy zawodowego, aby przygotować uczniów do wejścia na rynek pracy do 2030? W jaki sposób nauczyciel doradca zawodowy może aktualizować wiedzę o przyszłości rynku pracy? Jak wdrażać wiedzę o wymaganiach rynku i przyszłości pracy w Polsce i na świecie podczas lekcji z doradcą zawodowym?  »

Przemiany gospodarcze, transformacja cyfrowa, rozwój sztucznej inteligencji to tylko niektóre z czynników warunkujących zmiany na rynku pracy. Skutkiem jest między innymi wypieranie pracy ludzkiej przez procesy automatyzacji. By móc mierzyć się skutecznie z tą sytuacją, niezbędne jest ciągłe inwestowanie w rozwój kompetencji zawodowych. Jednymi z możliwych rozwiązań są reskilling i upskilling pracowników. Z artykułu dowiesz się: Jakie trendy kształtują przyszłość zatrudniania pracowników? Dlaczego lifelong learning jest niezbędny, aby skutecznie zmierzyć się ze zmianami zachodzącymi na rynku pracy? Jak reskilling i upskilling pomaga w zdobywaniu nowych kompetencji? Jakie zalety dla pracownika i przedsiębiorstwa niosą ze sobą upskilling i reskilling?  Jak nastawić się pozytywnie do zmian w życiu zawodowym? »

Współczesny rynek pracy jest dynamiczny i nieprzewidywalny. Żyjemy w rzeczywistości VUCA (akronim z jęz. angielskiego: Volatility – zmienność, Uncertainty – niepewność, Complexity – złożoność, Ambiguity – niejednoznaczność) [1]. Zawody, które jeszcze kilka lat temu były pożądane, dziś tracą na znaczeniu, a nowe profesje pojawiają się z „prędkością światła”. W obliczu tych zmian, coraz więcej pracowników zastanawia się nad przebranżowieniem, czyli zmianą ścieżki kariery. Także uczniowie, którzy dopiero planują wygląd swojej drogi zawodowej, powinni być świadomi zachodzących zmian w środowisku pracy i uwzględniać możliwość lub konieczność przebranżowienia się w dalszej przyszłości. Z artykułu dowiesz się: Czy już na etapie planowania początków ścieżki kariery zawodowej warto myśleć o tym, by zmienić zawód? Czym różnią się od siebie, przekwalifikowanie, przebranżowienie i zmiana zawodu? Czy zmiana pracy zawsze powinna wynikać z konieczności? Czy wizja przebranżowienia i przekwalifikowania się jest realna dla uczniów? Co powinien sprawdzić kandydat przed podjęciem decyzji o zmianie – branżowej lub zawodowej? »

Asertywność odgrywa znaczącą rolę w budowaniu zdrowych relacji – zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym. Dla pracujących na co dzień z młodzieżą nauczycieli to skutecznie narzędzie do komunikacji oraz radzenia sobie z wyzwaniami edukacyjnymi. Warto poznać zawarte w artykule praktyczne wskazówki oraz propozycje technik rozwijania asertywności własnej i uczniów. Z artykułu dowiesz się: Czym jest asertywność?  Czy asertywność to jedynie odmowa? Dlaczego postawa asertywna nauczyciela jest ważna? Jak i w jakim celu stosować trening asertywności? Z jakich narzędzi i technik rozwijania asertywności warto skorzystać w pracy z młodzieżą, by kształtować zachowania asertywne? Jakie są konsekwencje braku asertywności i umiejętności stawiania granic w miejscu pracy, w szkole i w gronie znajomych? »

Na rynku pracy, oprócz kompetencji i wartości, ceni się przede wszystkim kontakt z ludźmi. Na drodze rozwoju edukacyjno-zawodowego nieocenionym wsparciem są gotowi do pomocy znajomi. Budowanie i pielęgnowanie relacji zawodowych przynoszą liczne, nie tylko finansowe korzyści. Nie sposób przecenić znaczenia networkingu [1]. Z artykułu dowiesz się: Czym jest networking? Dlaczego warto uczyć w szkole networkingu? Co oznacza i na czym polega skuteczny networking? Jakie znaczenie ma dobry network dla jakości relacji biznesowych? Z jakich powodów warto utrzymywać liczne kontakty interpersonalne? W jaki sposób poszerzać swoją sieć znajomości? Jakie działania podejmowane na terenie szkoły mogą zainspirować uczniów do wymiany doświadczeń, poszerzania horyzontów myślowych i pozyskania nowych znajomych? »

Marcus Buckingham, w odpowiedzi na pytanie „co to jest talent”, proponuje następującą definicję: „Talent to każdy powtarzający się wzorzec myślenia, odczuwania lub zachowania, który może znaleźć praktyczne zastosowanie”. Takie twierdzenie pozwala wysnuć wniosek, że każdy człowiek ma szansę odkryć w sobie talent. W ramach tego pojęcia uwzględnia się bowiem nie tylko wrodzone zdolności, ale również potencjał, który można rozwijać. Umiejętność rozpoznania i wykorzystania własnego talentu może decydować o przyszłym sukcesie zawodowym. Z artykułu dowiesz się: W jaki sposób definiuje się słowo talent? Czym jest talent? Co nazywamy talentem, a co umiejętnością? Czy sprawność w danej dziedzinie to już talent? O czym warto pomyśleć w kontekście talentu i planów edukacyjno-zawodowych? »

Poczucie własnej wartości młodego człowieka wpływa znacząco na jego rozwój i przyszłość. Osoby mające wysoką samoocenę, częściej stawiają sobie ambitne cele, skuteczniej realizują plany i osiągają sukcesy. Pod koniec szkoły ponadpodstawowej młodzież staje przed ważnym wyborem dalszej drogi edukacyjnej i zawodowej. Na tym etapie życia młodzi ludzie podejmują próby zdefiniowania indywidualnych celów zawodowych i właśnie w odniesieniu do oceny własnej wartości kształtują przekonanie o swoich możliwościach i kompetencjach. Znaczenie ćwiczeń mających na celu kształtowanie poczucia własnej wartości w szkole jest zatem nie do przecenienia. Z artykułu dowiesz się: Czym jest poczucie własnej wartości? Jakie są konsekwencje zaniżonego poczucia własnej wartości? Co wpływa na poziom samoakceptacji? Jaka jest rola społeczna – rodziców, rówieśników, nauczycieli – w kształtowaniu obrazu samego siebie młodego człowieka? Jakie ćwiczenia warto zaproponować uczniom w celu kształtowania u nich optymalnego własnego poczucia wartości? »

Koło Życia to wartościowe narzędzie, którego zastosowanie przynosi liczne korzyści. Zwiększa samoświadomość, pomaga osiągnąć równowagę w realizowaniu się w różnych obszarach życia, ułatwia efektywne zarządzanie czasem. W jaki sposób i w jakim celu doradca zawodowy może skorzystać z Koła Życia w pracy i w życiu osobistym? Z artykułu dowiesz się: W jakim celu warto wykonać z uczniem ćwiczenie coachingowe Koło Życia? Jakie etapy obejmuje to ćwiczenie? Jak przy użyciu Koła Życia poznać predyspozycje i potencjał ucznia? O czym świadczy wysoki poziom zadowolenia z danego obszaru życia? Jak sprawdzić, które sfery życia są źródłem trosk i stresu? W jaki sposób wykorzystać wyniki zastosowania Koła Życia do zmiany własnego życia na lepsze? Jaki wymiar edukacyjny może mieć zastosowanie przez doradcę zawodowego tego narzędzia w pracy z uczniem? »

Studia za granicą oferują nie tylko możliwość zdobycia międzynarodowego wykształcenia. Stwarzają szansę na poszerzenie osobistych horyzontów, poznanie różnorodnych kultur, zdobycie nowych umiejętności językowych oraz rozwój niezależności. Absolwenci takiej formy zdobywania wiedzy często wnoszą na rynek pracy unikalne umiejętności, wysoko cenione przez pracodawców. Wybór miejsca dalszej edukacji po zdanej maturze zawsze jest wyzwaniem. Wsparcie uczniów szkoły średniej przez doradców zawodowych i nauczycieli może być potrzebne i owocne. Pomoże w podjęciu świadomej decyzji na podstawie wiedzy zarówno o jej korzyściach, jak i potencjalnych negatywnych konsekwencjach i wynikających z niej obowiązków. Z artykułu dowiesz się: Studia w USA, studia w Danii, w Holandii czy w Szwecji? Na co zwrócić uwagę przy wyborze kraju, w którym planuje się rozpocząć studia za granicą? Gdzie sprawdzić, m.in. w jaki sposób należy aplikować na studia za granicą, czy możliwe są studia bezpłatne, jak zdobyć stypendium, jak otrzymać pomoc finansową? Na jakie pytania powinien opowiedzieć sobie uczeń, przed podjęciem decyzji o wyborze uczelni za granicą? Z jakich powodów warto studiować na zagranicznych uczelniach? Jakie obawy i wątpliwości mogą towarzyszyć kandydatom na studia za granicą? »