Artykuły i porady Zakładka artykuły i porady to przestrzeń, w której odnajdziesz artykuły pomocne w organizacji i przeprowadzaniu doradztwa zawodowego w szkole ponadpodstawowej. Oferowane materiały są odpowiedzią na bieżące wymagania doradców – znajdziesz tu zarówno porady prawne i metodyczne, jak i aktualności związane z najważniejszymi wydarzeniami w świecie doradztwa zawodowego.

Żyjemy w czasach dynamicznych zmian cywilizacyjno-społecznych, które w dużej mierze modelowane są przez takie zjawiska, jak cyfryzacja, automatyzacja, sztuczna inteligencja, czat GPT, demografia oraz przeobrażenia klimatu. Przemiany te nie tylko determinują naszą przyszłość, ale przede wszystkim generują coraz szerszą listę wyzwań, którym musimy sprostać jako społeczeństwo. Jednym z obszarów tych wyzwań jest edukacja, a wraz z nią doradztwo zawodowe, edukacyjne albo edukacja karierowa dla młodzieży, jako swoiste narzędzia wspierania młodych ludzi w tranzycji z edukacji na rynek pracy albo kolejne poziomy edukacyjne. Z artykułu dowiesz się: Jakie są potrzeby doradcze uczniów różnych szkół ponadpodstawowych? Jakie są szczególnie pożądane umiejętności na rynku pracy? Kształtowanie kompetencji z których grup jest szczególnie istotne w świetle wyników nowych badań rynku pracy? Jakich kompetencji kluczowych brakuje młodzieży z tzw. pokolenia Z? Dlaczego w edukacji uczniów szkół ponadpodstawowych należy kłaść szczególny nacisk na rozwój kompetencji interpersonalnych, m.in. dotyczących zdolności do efektywnego komunikowania się z innymi ludźmi i umiejętności pracy zespołowej? »

Okres nauki w szkole ponadpodstawowej jest kluczowym momentem w życiu ucznia związanym z podejmowaniem decyzji o wyborze dalszego kierunku rozwoju kariery edukacyjno-zawodowej. Wiele współczesnych koncepcji dotyczących rozwoju zawodowego wskazuje, że istotną rolę w tym procesie pełni rodzina – rodzice, dziadkowie oraz starsze rodzeństwo. Potwierdzają to również badania, z których wynika, że największy wpływ na decyzje edukacyjno-zawodowe podejmowane przez dzieci mają rodzice [1]. »

Pojęcie inteligencja jest stosowane zarówno powszechnie, jaki i w zawodowo. Zwykle też każdy ma pewne wyobrażenie jego znaczenia. Mimo tego, że termin jest powszechnie używany, stosunkowo trudno o jego jednoznaczną definicję [ 1 ]. W teorii psychologii funkcjonuje wiele modeli i koncepcji inteligencję, a wśród nich teoria inteligencji płynnej i skrystalizowanej.   Z artykułu dowiesz się: W jaki sposób dokonano podział na dwa typy inteligencji: skrystalizowaną i płynną? Jak zmienia się dominacja rodzaju inteligencji wraz z wiekiem? Co cechuje osoby, które charakteryzuje inteligencja płynna? Jakie cechy mają ci, którzy posługują się inteligencją skrystalizowaną? Jakie są wady i zalety tych dwóch typów inteligencji? W jaki sposób zadbać o rozwój własnej inteligencji? »

Każda poważna zmiana w życiu człowieka wiąże się z poczuciem niepokoju. Wymaga zidentyfikowania sił wspierających i utrudniających działania, wpływających na możliwość rozwiązania zaistniałego problemu. Zmian nie da się uniknąć, więc warto je oswoić. Konfrontację z przemianą ułatwią takie cechy, jak pewność siebie oraz wiara we własne możliwości. Te, w połączeniu z umiejętnością zarządzania, pozwolą przejść ową drogę w sposób bezpieczny i zmniejszający poziom stresu. Dzięki zastosowaniu metody analizy pola siły można znaleźć odpowiedź na pytania: Jak przygotować się do wdrożenia zmian? Jaki kierunek poszukiwania drogi do rozwiazywania problemu wybrać? Jak ocenić szansę na sukces naszego pomysłu? Z artykułu dowiesz się: Na czym polega proces zmian? Jak radzić sobie w życiu ze zmianą? W jaki sposób efektywnie zarządzać sobą w zmianie? Jakie są efektywne metody poszukiwania drogi do rozwiązywania problemów? Na czym polega metoda analizy pola siły? W jaki sposób metoda analizy pola siłowego jest pomocna w rozwiązywaniu problemów? Jakie korzyści płyną z wykorzystania analizy pola siły? Z jakiej literatury warto skorzystać, by poszerzyć swoją wiedzę o skutecznych metodach rozwiązywania problemów? »

Uczniowie realizujący obowiązek szkolny i obowiązek nauki poza szkołą mają prawo uczęszczania na zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego. Dyrektor szkoły nie może zabronić takiemu uczniowi uczęszczania na zajęcia prowadzone w szkole. »

W dobie szybko zachodzących zmian oraz nadmiaru informacji i bodźców, kompetencja zarządzania sobą w czasie wydaje się być bazową kompetencją życiową i zawodową. Konieczność wykonywania wielu zadań w krótkim czasie, piętrzące się obowiązki i naglące terminy, mogą wywoływać napięcie, spadek efektywności pracy, a w przypadku perfekcjonistów - nierzadko prokrastynację. Jedną z technik pomocnych w planowaniu pracy może być technika Pomodoro. »

Prowadząc doradztwo zawodowe, warto uwzględniać tematykę związaną z zawodami, rynkiem pracy. Jednym z zagadnień, które warto omówić z uczniami, jest mobilność zawodowa. Czym jest mobilność zawodowa? Co ją warunkuje? Jak przygotować uczniów do myślenia o mobilności zawodowej? To pytania, na które odpowiedzi można znaleźć w artykule. »

Kwalifikacje i kompetencje zawodowe warunkują wybory kandydata do pracy i wpływają na sposób oceniania go przez pracodawcę. Wybór zawodu nie może odbyć się bez gruntownej i starannej analizy własnych zasobów, w tym posiadanych kwalifikacji i kompetencji. Oba terminy często błędnie używane są zamiennie. Istnieje jednak wyraźna różnica pomiędzy ich definicjami. »

Inteligencja emocjonalna odgrywa istotną rolę w życiu osobistym i zawodowym człowieka. Zagadnienie to poruszane jest w odniesieniu m.in. do budowania relacji społecznych i radzenia sobie z emocjami. Podkreśla się też jej znaczenie w kontekście rynku pracy i odnoszenia sukcesów zawodowych. Jaki wpływ ma inteligencja emocjonalna na funkcjonowanie ucznia i na jego przyszłe życie zawodowe? Celem artykułu jest przedstawienie znaczenia inteligencji emocjonalnej w budowaniu kariery zawodowej uczniów i w podejmowaniu przez nich decyzji edukacyjnych. Artykuł zawiera również wskazówki dla nauczycieli, jak wykorzystać tę wiedzę we wspieraniu uczniów w planowaniu kariery. »

W rozpoczynającym się właśnie roku szkolnym 2023/2024 nauczyciele mają otrzymać bony w wysokości 2500 zł, które można przeznaczyć na zakup laptopa oraz nagrodę specjalną w wysokości 1125 zł. Czy wymienione benefity trafią także do doradców zawodowych zatrudnionych w publicznych i niepublicznych szkołach podstawowych i szkołach ponadpodstawowych? Sprawdź, czy MEiN przewidział bon na laptop i nagrodę specjalną 1125 zł dla doradcy zawodowego.   »