Katarzyna Cieloch

Marcus Buckingham, w odpowiedzi na pytanie „co to jest talent”, proponuje następującą definicję: „Talent to każdy powtarzający się wzorzec myślenia, odczuwania lub zachowania, który może znaleźć praktyczne zastosowanie”. Takie twierdzenie pozwala wysnuć wniosek, że każdy człowiek ma szansę odkryć w sobie talent. W ramach tego pojęcia uwzględnia się bowiem nie tylko wrodzone zdolności, ale również potencjał, który można rozwijać. Umiejętność rozpoznania i wykorzystania własnego talentu może decydować o przyszłym sukcesie zawodowym. Z artykułu dowiesz się: W jaki sposób definiuje się słowo talent? Czym jest talent? Co nazywamy talentem, a co umiejętnością? Czy sprawność w danej dziedzinie to już talent? O czym warto pomyśleć w kontekście talentu i planów edukacyjno-zawodowych?

Zapraszamy do zapoznania się ze szkoleniem autorstwa Katarzyny Cieloch pt. Wykorzystanie metod coachingowych w doradztwie zawodowym w szkole. Eksperta odpowiada m.in. na pytania: Czym jest coaching? W jaki sposób można wykorzystać coaching w pracy w szkole? Jakie są zalety stosowania metod coachingowych w pracy z uczniem? Jakie są metody coachingowe, które można zastosować w pracy z młodzieżą podczas zajęć doradztwa zawodowego w szkole? Nowe propozycje form nauki, przedstawione przez ekspertkę, wzbogacą warsztat pracy nauczyciela doradcy zawodowego w szkole podstawowej i ponadpodstawowej.

Okres nauki w szkole ponadpodstawowej jest kluczowym momentem w życiu ucznia związanym z podejmowaniem decyzji o wyborze dalszego kierunku rozwoju kariery edukacyjno-zawodowej. Wiele współczesnych koncepcji dotyczących rozwoju zawodowego wskazuje, że istotną rolę w tym procesie pełni rodzina – rodzice, dziadkowie oraz starsze rodzeństwo. Potwierdzają to również badania, z których wynika, że największy wpływ na decyzje edukacyjno-zawodowe podejmowane przez dzieci mają rodzice [1].

Pojęcie inteligencja jest stosowane zarówno powszechnie, jaki i w zawodowo. Zwykle też każdy ma pewne wyobrażenie jego znaczenia. Mimo tego, że termin jest powszechnie używany, stosunkowo trudno o jego jednoznaczną definicję [ 1 ]. W teorii psychologii funkcjonuje wiele modeli i koncepcji inteligencję, a wśród nich teoria inteligencji płynnej i skrystalizowanej.   Z artykułu dowiesz się: W jaki sposób dokonano podział na dwa typy inteligencji: skrystalizowaną i płynną? Jak zmienia się dominacja rodzaju inteligencji wraz z wiekiem? Co cechuje osoby, które charakteryzuje inteligencja płynna? Jakie cechy mają ci, którzy posługują się inteligencją skrystalizowaną? Jakie są wady i zalety tych dwóch typów inteligencji? W jaki sposób zadbać o rozwój własnej inteligencji?

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla Liceów Ogólnokształcących i Techników: uczeń sporządza bilans własnych zasobów na podstawie dokonanej autoanalizy ("portfolio"); załącznik nr 5 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Scenariusz zajęć Szkoły ponadpodstawowe Cel główny: kształtowanie umiejętności rozpoznawania i analizy własnego potencjału. Cele szczegółowe: Uczeń: dostrzega własne atuty dzięki dotychczasowym doświadczeniom, gromadzi i systematyzuje informacje na temat posiadanych zasobów, rozumie rolę i znaczenie dobrej znajomości siebie w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych, wzmacnia poczucie własnej wartości, zwiększa świadomość w zakresie możliwości swojego rozwoju edukacyjnego i zawodowego. Metody pracy: miniwykład, dyskusja, praca indywidualna. Środki dydaktyczne: kartki A4 – dla każdego ucznia, kolorowe kredki, Mój potencjał, moje możliwości – dla każdego ucznia (załącznik nr 1). Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz jest przeznaczony do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII, uczeń: wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego.  Cel główny: zapoznanie uczniów z koncepcją nastawienia na rozwój. Cele szczegółowe, uczeń: rozróżnia style myślenia osób nastawionych na rozwój i nastawionych na stałość, dostrzega różnice pomiędzy przekonaniami osób nastawionych na rozwój a nastawionych na stałość, zwiększa poczucie wpływu na swój rozwój i osiągnięcie sukcesu. Metody pracy: miniwykład, storytelling, dyskusja moderowana, praca indywidualna, praca grupowa, autodiagnoza. Środki dydaktyczne: Moje nastawienie (załącznik nr 1 – dla każdego ucznia), przyrządy do pisania, flipchart. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz jest przeznaczony do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII, uczeń: określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego. Cel główny: motywowanie do samorozwoju. Cele szczegółowe, uczeń: rozumie, czym jest motywacja do samorozwoju, zna czynniki wpływające na własną motywację do nauki i rozwoju, wypracowuje pozytywne nawyki pozwalające zwiększyć motywację. Metody pracy: miniwykład, praca indywidualna, projekcja filmu, praca grupowa. Środki dydaktyczne: Licznik motywacji (załącznik nr 1 – dla każdego ucznia), komplet kolorowych kredek – dla każdej grupy, dostęp do Internetu, rzutnik/ekran, film pt. Cristiano Ronaldo – Poświęcenie – film motywacyjny [1], karteczki samoprzylepne, flipchart. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla liceów ogólnokształcących i techników uczeń: określa własny system wartości, w tym wartości związanych z pracą i etyką zawodową oraz sporządza bilans własnych zasobów na podstawie dokonanej autoanalizy („portfolio"), załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego.                                                                                                                                      Cel główny:  określenie źródeł motywowania do samorozwoju. Cele szczegółowe: Uczeń: rozumie, czym jest motywacja do samorozwoju, rozróżnia rodzaje motywacji – wewnętrzną i zewnętrzną, zna źródła motywacji wewnętrznej i zewnętrznej, identyfikuje własne działania motywowane wewnętrznie i zewnętrznie, zwiększa świadomość korzyści płynących z osiągania celów edukacyjnych i zawodowych, a także zasobów, które pomagają w ich osiągnięciu, identyfikuje czynniki, które utrudniają mu efektywne działanie. Metody pracy: miniwykład, dyskusja, praca indywidualna, praca grupowa, burza mózgów. Środki dydaktyczne: przyrządy do pisania, flipchart. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla liceów ogólnokształcących i techników: uczeń określa obszary do rozwoju edukacyjno-zawodowego i osobistego, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: doskonalenie umiejętności rozpoznawania i rozwoju kompetencji miękkich. Cele szczegółowe, uczeń: zwiększa świadomość w zakresie własnych kompetencji miękkich oraz identyfikuje czynniki wpływające na ich rozwój, jest gotowy do pracy nad rozwojem swoich umiejętności miękkich, potrafi wskazać przykłady kompetencji wymaganych przez potencjalnych pracodawców. Metody pracy: miniwykład, praca indywidualna, praca grupowa. Środki dydaktyczne: Kompetencje w ogłoszeniach o pracę (załącznik nr 1 – dla każdej grupy), Moje kluczowe kompetencje (załącznik nr 2 – dla każdego ucznia),   karteczki z numerem grupy – dla każdego ucznia, przyrządy do pisania, flipchart, gazeta i taśma klejąca – dla każdej grupy, centymetr krawiecki. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla liceów ogólnokształcących i techników uczeń: określa znaczenie i wskazuje możliwości realizacji różnych form aktywizacji zawodowej, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego. Cel główny: zapoznanie z ideą wolontariatu jako alternatywną możliwością rozwoju zawodowego.  Cele szczegółowe: Uczeń: wie, czym jest wolontariat, zna podstawowe aspekty prawne związane z podjęciem pracy w charakterze wolontariusza, ma świadomość korzyści, jakie daje działalność wolontarystyczna, identyfikuje działania i organizacje w środowisku lokalnym pod kątem możliwości podjęcia pracy wolontarystycznej. Metody pracy: miniwykład, dyskusja, praca indywidualna, praca grupowa, burza mózgów. Środki dydaktyczne: Ocena własnych możliwości i potrzeb wynikających z podjęcia pracy wolontarystycznej (załącznik nr 1 – dla każdego ucznia), przyrządy do pisania, komputer z dostępem do Internetu, flipchart. Przewidywany czas realizacji: 45 min.