Umiejętność zadawania trafnych pytań bywa pomocna podczas dokonywania wyborów oraz dochodzenia przyczyn pojawienia się trudności na drodze do celu. Metoda 5 × why to proste narzędzie, które pozwala krok po kroku dotrzeć do sedna sprawy. Zgodnie z zasadami tej techniki nie należy zatrzymywać uwagi na pierwszych, powierzchownych domniemaniach, ale podjąć próbę dotarcia do sedna problemu i mechanizmów jego powstania. Jak działa ta metoda i w jaki sposób może wspierać uczniów w nauce oraz podejmowaniu decyzji? Z artykułu dowiesz się m.in.: Na czym polega metoda 5 × why i skąd się wywodzi? Jak zadawać pytania „dlaczego?”, by nie zamienić rozmowy w przesłuchanie? Dlaczego uczeń może mieć trudność z wyborem zawodu – i co naprawdę za tym stoi? Czy za brakiem motywacji do nauki zawsze stoi lenistwo? Jak rozmawiać z uczniami, by pomóc im dotrzeć do prawdziwych przyczyn ich trudności? W jakich sytuacjach liczba pięciu pytań „dlaczego?” może okazać się niewystarczająca? Jakie kompetencje rozwija u uczniów stosowanie tej metody?

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń dokonuje autoprezentacji; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: uczeń zdobywa wiedzę na temat pozytywnej autoprezentacji w sieci oraz znaczenia treści publikowanych online dla jego przyszłości. Cele szczegółowe, uczeń: rozumie, jak jego działania w internecie mogą wpływać na wizerunek, dowiaduje się, jakie treści warto publikować, a jakich unikać, poznaje zasady tworzenia profesjonalnego wizerunku online. Metody pracy: rozmowa kierowana, minidyskusja, case study, praca grupowa, praca w parach, metoda kuli śnieżnej, miniwykład. Środki dydaktyczne: komputer z dostępem do interentu, flipchart i pisaki, arkusze papieru, Fikcyjny profil w sieci (załącznik nr 1) – dla każdej pary. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI: uczeń wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą; załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: rozwijanie umiejętności analizowania roli pieniądza we współczesnym świecie oraz jego związku z pracą, przy użyciu metody 5 × why. Cele szczegółowe, uczeń: wyjaśnia, dlaczego pieniądze są potrzebne, rozumie, skąd się biorą pieniądze i jak są powiązane z pracą, stosuje metodę 5 × why do analizy problemu, rozwija umiejętność logicznego myślenia i zadawania trafnych pytań. Metody pracy: burza mózgów, miniwykład, praca indywidualna, praca w parach, praca w grupach. Środki dydaktyczne: kartki i długopisy dla każdej grupy i dla każdego ucznia. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI: uczeń wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach; załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: poznanie zawodów rzemieślniczych, ich roli w społeczeństwie oraz znaczenia tradycyjnych profesji. Cele szczegółowe, uczeń: rozumie pojęcie „zawody rzemieślnicze”, potrafi wymienić zawody rzemieślnicze i wyjaśnić ich znaczenie dla społeczeństwa, rozumie, jakie umiejętności są potrzebne w zawodach rzemieślniczych. Metody pracy: pogadanka, burza mózgów, karta pracy, projekcja filmów, interpretacja utworu (Eviva l’arte K. Przerwa-Tetmajer, w interpretacji Sanah i Krzysztofa Zalewskiego). Środki dydaktyczne: tablica/flipchart, rzutnik, projektor, komputery, tablety, smartfony, Mistrzowie rzemiosła – Połącz zawód z opisem! (załącznik nr 1) – dla każdego ucznia. Wyroby rzemieślnicze (załącznik nr 2). Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: rozwijanie wiedzy o przedsiębiorczości, identyfikacja ról w zespole oraz ich zadań. Cele szczegółowe, uczeń: określa nazwy stanowisk pracy w wybranej działalności, identyfikuje zakres obowiązków ról pełnionych w firmie, dokonuje analizy własnych oraz swoich kolegów/koleżanek zasobów i predyspozycji, dokonuje autorefleksji na podstawie informacji zebranych w toku zadania. Metody pracy: dyskusja otwarta, miniwykład, praca w grupach, autorefleksja. Środki dydaktyczne: kartki A4 – dla każdej grupy, mazaki, Karty opisu stanowisk pracy (załącznik nr 1) – dla każdej grupy, Karty zadań dla stanowisk pracy (załącznik nr 2) – dla każdej grupy. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I–III: uczeń uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności; załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: uzasadnienie potrzeby uczenia się i zdobywania nowych umiejętności. Cele szczegółowe, uczeń: uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności, potrafi wskazać korzyści płynące z nauki w szkole, rozwija umiejętność logicznego myślenia poprzez metodę 5 × why. Metody pracy: pogadanka, burza mózgów, metoda 5 × why, praca indywidualna (karta pracy). Środki dydaktyczne: tablica lub flipchart, obrazki przedstawiające wybrane zawody, Szkolne supermoce! (załącznik nr 1) – dla każdego ucznia. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń dokonuje autoprezentacji; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: uczeń rozumie, jak ważne jest świadome budowanie swojego wizerunku w internecie. Cele szczegółowe, uczeń: poznaje różne platformy online i ich zastosowania, dowiaduje się, gdzie i w jaki sposób warto się prezentować w sieci, uświadamia sobie zagrożenia związane z publikowaniem nieodpowiednich treści. Metody pracy: rozmowa kierowana, case study, praca grupowa, miniwykład, burza mózgów. Środki dydaktyczne: komputer z dostępem do internetu, flipchart i pisaki, arkusze papieru, case study, film pt. To koniec... | Sylwia Lipka [1], film pt. Ostatni film | Syla Sylwia Lipka [2]. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: uświadomienie uczniom, że aktywność w internecie wpływa na ich wizerunek oraz może mieć konsekwencje w przyszłości – w relacjach społecznych, edukacji i karierze zawodowej. Cele szczegółowe, uczeń: rozumie, że publikowanie treści w internecie może mieć określone skutki, potrafi wskazać konsekwencje publikowania określonych rodzajów postów, zdjęć i komentarzy, dostrzega związek między wykreowanym wizerunkiem online a przyszłymi możliwościami edukacyjnymi i zawodowymi, uczy się odpowiedzialności za treści zamieszczane w mediach społecznościowych, stosuje metodę „5 pytań” do oceny, czy dany post warto opublikować. Metody pracy: miniwykład z dyskusją, praca w grupach, analiza przypadków, play-role, praca indywidualna. Środki dydaktyczne: kartki i długopisy – dla każdej grupy i dla każdego ucznia, Opisy sytuacji (załącznik nr 1), Scenariusze o odegrania (załącznik nr 2). Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Sprawdź swoją wiedzę i rozwiąż krzyżówkę. Wpisz słowa w odpowiednie miejsca. Z liter zapisanych na zielonych polach powstanie hasło. Wyślij je e-mailem na adres [email protected] do końca bieżącego miesiąca. Wygraj atrakcyjne nagrody.

Plakat pt. „Mój wizerunek w sieci to moja wizytówka. O czym warto pamiętać?” zawiera istotne informacje i wartościowe porady, które mogą być pomocne dla uczniów w budowaniu właściwego wizerunku w sieci. Podstawowe elementy pozytywnego i profesjonalnego wizerunku w internecie to m.in. autentyczność, rozwaga, pozytywne treści. Promocja wiedzy na ten temat to ważna część kształtowania umiejętności autoprezentacji.