Natalia Perek

Koncentracja uwagi jest w szkole niezbędnym procesem poznawczym. Trudno przyswoić jakąkolwiek wiedzę, opanować nowe umiejętności, jeśli pojawiają się kłopoty w tym zakresie. Jednocześnie tak trudno jest zaakceptować fakt, że nie zawsze uczeń ma wpływ na poziom swojej koncentracji uwagi. Kłopoty w zakresie koncentracji uwagi mogą świadczyć o ADHD, depresji, zaburzeniach lękowych, PTSD i innych kłopotach zdrowia psychicznego. Jak zadbać o potrzeby uczniów z obniżonym poziomem koncentracji uwagi? Z artykułu dowiesz się m.in.: Jakie mogą być źródła deficytów uwagi wśród uczniów? Dlaczego koncentracja uwagi jest kluczowym procesem poznawczym w edukacji? Co wpływa na zmniejszenie jakości koncentracji uwagi u uczniów? W jaki sposób zaburzenia takie jak ADHD, depresja, zaburzenia lękowe, PTSD wpływają na koncentrację uwagi? Jakie trudności mogą wskazywać na deficyty uwagi u uczniów? Jaki wpływ na koncentrację uwagi mają czynniki środowiskowe? Jakie kroki należy podjąć, aby wspierać uczniów z problemami koncentracji uwagi? W jaki sposób można dostosować środowisko szkolne do potrzeb uczniów z deficytami uwagi? Jak wykorzystać zasoby i mocne strony ucznia do wspierania jego koncentracji uwagi?

Praca nauczyciela wymaga elastyczności i ciągłych poszukiwań nowych narzędzi i materiałów. Zdobyć uwagę najmłodszego pokolenia nie jest łatwo, a co dopiero przekazać wiedzę i kształtować umiejętności. Zwłaszcza, że konkurencja jest silna – najmłodsi są przyzwyczajeni do pełnego bodźców świata wirtualnego. Tego samego oczekują od nauki i edukacji. Proces pedagogiczny także ;powinien dostarczać im wrażeń, rozbudzać ciekawość i być źródłem motywacji do samodzielnego zdobywania wiedzy i umiejętności. W jaki sposób zadbać o własne zasoby wyobraźni i kreatywnego myślenia, by móc korzystać z nich w codziennej pracy z dziećmi i młodzieżą? Dowiedz się, jak rozbudzić kreatywność i skorzystaj z pomysłów, które pozwalają wyjść poza szablonowy sposób rozwiązywania problemów. Z artykułu dowiesz się m.in.: Czym jest kreatywność i dlaczego warto ją rozwijać? Jak dzieci mogą inspirować dorosłych do kreatywnego myślenia? Dlaczego nie warto zrażać się nieudanymi próbami kreatywności? Jakie są najlepsze metody na ćwiczenie kreatywnego myślenia? Na czym polega technika sześciu kapeluszy Edwarda de Bono? W jaki sposób burza mózgów może pomóc w rozwijaniu kreatywności? Jakie korzyści płyną z poszukiwania kreatywnych narzędzi do pracy z dziećmi? Dlaczego eksperymentowanie i próby są ważne w procesie nauczania? Jakie ćwiczenia mogą pomóc w rozwijaniu skojarzeń i twórczego myślenia? W jaki sposób zmiany w otoczeniu mogą stymulować wyobraźnię? Jak zachować równowagę między pracą a życiem prywatnym, aby pobudzać kreatywność?

Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego, obchodzony 10 października, jest doskonałą okazją, by zwrócić uwagę na kondycję psychiczną młodych ludzi w Polsce, która od dłuższego czasu budzi niepokój. Tego typu dni mają ogromne znaczenie, gdyż umożliwiają szerzenie wiedzy o higienie zdrowia psychicznego, standardach opieki psychologicznej oraz walce ze stygmatyzacją. Hasłem przewodnim tegorocznych obchodów jest „Zdrowie psychiczne w pracy”, ale nie można zapominać o młodzieży, która również potrzebuje wsparcia. Badania przeprowadzone na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka w 2021 roku wykazały, że około 14% uczniów w Polsce wymaga wsparcia w obszarze zdrowia psychicznego. To znacząca grupa, narażona na stygmatyzację i wykluczenie z powodu trudności, na które często nie mają wpływu. Warto więc przyjrzeć się, jak w środowisku szkolnym można przeciwdziałać tym mechanizmom, aby uczniowie doświadczający trudności psychicznych czuli się bezpieczniej i bardziej akceptowani.

Spektrum autyzmu niesie ze sobą wiele tajemnic. Mimo licznych badań nie określono dotąd jednoznacznej genezy tego zaburzenia. W powszechnej świadomości funkcjonuje jednak stereotyp, że dzieci ze spektrum autyzmu są niezwykle uzdolnione w wąskich dziedzinach.  Takie przekonanie wzmocnił popularny serial o genialnym lekarzu, który potrafił rozwikłać każdą tajemnicę ludzkiego ciała. Oczywiście zdarzają się jednostki o niezwykłych zdolnościach. Często można słyszeć o spektrum autyzmu w przypadku takich wybitnych osobowości, jak Anthony Hopkins, Elon Musk, Albert Einstein, Isaac Newton czy Wolfgang Amadeusz Mozart. Jednak przypisywanie ogromnych talentów wszystkim osobom w spektrum jest po prostu błędem generalizacji. Dowiedz się, na czym polega mit wyjątkowością dziecka w spektrum. 

Szkoła, to miejsce, w którym uczniowie poznają samych siebie. Odkrywają swoje mocne strony, konfrontują się z ograniczeniami i próbują sprostać nowym wyzwaniom. Już na samym początku szkolnej drogi nauczyciele dostrzegają u swoich uczniów konkretne zasoby. Wspieranie rozwoju potencjału to ogromnie ważne nauczycielskie zadanie. Pułapką może być jednak postrzeganie ucznia przez pryzmat jego talentu. Wtedy pojawia się ryzyko nadmiernej presji, która potrafi unicestwić największą pasję. Jak tego uniknąć? Dowiedz się, jak wspierać uczniów w rozwijaniu talentów w sposób, który nie wiąże się z nakładaniem presji. Z artykułu dowiesz się m.in.: Jak unikać wywierania presji podczas wspierania talentów uczniów? Dlaczego nie każda pasja powinna być rozwijana na siłę? W jaki sposób rozpoznać, kiedy zachęcanie do rozwoju staje się presją? Czy Twoje dziecko ma wystarczająco dużo czasu na swobodne eksperymentowanie? Jakie konsekwencje może mieć nadmierna presja na rozwój talentów u dzieci? Kiedy wsparcie nauczyciela może zmienić się w obciążenie dla ucznia? Czy talent zawsze powinien decydować o drodze rozwoju dziecka? Jak prowadzić otwarty dialog z dzieckiem o jego pasjach i zainteresowaniach? Dlaczego warto widzieć ucznia w całości, a nie tylko przez pryzmat jego talentu? Co zrobić, aby rozwój talentu był dla dziecka źródłem radości, a nie stresu?

Uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym, mają możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół. To, jak poradzi sobie uczeń z niepełnosprawnością intelektualną w szkole ogólnodostępnej w dużej mierze zależy od stopnia jego niepełnosprawności i zasobów szkoły. Co robić, gdy społeczność szkolna nie jest w stanie odpowiednio wesprzeć ucznia w codziennym życiu i nauce? Jak o tym rozmawiać z rodzicami? Z tego artykułu dowiesz się m.in.: Dlaczego rodzice dzieci z niepełnosprawnością intelektualną często decydują się na szkołę ogólnodostępną dla dziecka? Jakie są główne różnice w funkcjonowaniu dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w szkole ogólnodostępnej w porównaniu do rówieśników bez niepełnosprawności? Jakie wyzwania mogą napotkać uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w szkole ogólnodostępnej i jakie może to mieć konsekwencje dla ich rozwoju społecznego? Jakie kroki należy podjąć przed rozpoczęciem rozmowy z rodzicami o potencjalnych trudnościach ich dziecka w szkole ogólnodostępnej? Jak rozmawiać z rodzicami dzieci z niepełnosprawnością intelektualną o przejściu ze szkoły ogólnodostępnej do szkoły specjalnej? Jak przygotować się do rozmowy z rodzicami o potrzebie zmiany środowiska edukacyjnego dla dziecka z niepełnosprawnością intelektualną? Dlaczego otwartość na decyzję rodzica jest kluczowa w procesie poszukiwania najlepszego rozwiązania edukacyjnego dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną?

Bywa nieznośny, cały czas mówi, nigdy się nie męczy, ma poczucie, że jest królem tego miejsca, a innym razem wpada w dół, staje się smutny, apatyczny. Trudno nadążyć za jego nastrojami. Podobny opis można usłyszeć w przypadku przeciętnego nastolatka. Labilność emocjonalna to cecha charakterystyczna dla okresu dorastania. Czasem nasilenie objawów znacznie wykracza poza normę dla dojrzewania i okazuje się, że zmienność samopoczucia to objaw CHAD – choroby afektywnej dwubiegunowej. Jak wesprzeć uczniów z rozpoznaniem CHAD? Z artykułu dowiesz się m.in.: Czym jest choroba afektywna dwubiegunowa i jakie są jej objawy? Czy dzieci i młodzież mogą zmagać się z chorobą afektywną dwubiegunową (CHAD)? Jak choroba afektywna dwubiegunowa wpływa na funkcjonowanie ucznia w szkole? Jakie jest ryzyko odrzucenia uczniów z chorobą afektywną dwubiegunową przez rówieśników? Jak w szkole można wspierać uczniów z objawami choroby afektywnej dwubiegunowej? Co zrobić, gdy uczeń przejawia symptomy CHAD? Na co zwracać uwagę w pracy z uczniami zmagającymi się z chorobą afektywną dwubiegunową? Jakie działania są zalecane w leczeniu i wsparciu uczniów z CHAD?

„Powinien już to rozumieć” – takie słowa często słyszą nauczyciele i opiekunowie dzieci w spektrum autyzmu. Frustracja, z jaką na co dzień borykają się te dzieci, często spotyka się z brakiem zrozumienia. Jak wspierać uczniów w przeżywaniu trudnych emocji, takich jak przegrana? Zapraszamy do wysłuchania podcastu poświęconego tej ważnej tematyce.

Czasami bywa całkiem zabawnie, gdy uczeń w szkole przyłapany na braku pracy domowej wymyśla kosmicznie brzmiącą wymówkę. Chomik obgryzł mi pracę plastyczną, cały wieczór nie było prądu, mama zapomniała napisać usprawiedliwienie etc. Kłamstwo w głowie ucznia szkoły podstawowej może jawić się jako świetne wyjście z sytuacji. Zwłaszcza ci młodsi mogą absolutnie nie widzieć tego, jak bardzo niestworzone bywają ich historie. Wszyscy wiedzą, że jest to nieprawda, ale co właściwie robić, gdy dziecko kłamie? Z artykułu dowiesz się m.in.: Kiedy i dlaczego dziecko zaczyna kłamać? Czemu ma służyć kłamstwo i w jakich sytuacjach się pojawia? W jaki sposób poszukiwać źródeł kłamstwa? Czy każde kłamstwo należy piętnować? Jak postępować z uczniem przyłapanym na kłamstwie? Jak odróżnić świadome kłamstwo od tworzenia narracji płynącej z wyobraźni dziecka?

Zdarza się, że kontakt z rodzicem jest ograniczony do minimum. Co robić, gdy rodzic nie pojawia się na spotkaniu z rodzicami, nie przychodzi na konsultacje do nauczyciela? W jaki sposób komunikować się mailowo, gdy funkcjonowanie dziecka niepokoi? Każda informacja o trudnościach pociechy to dla rodzica duży stres. Przemyślana komunikacja może zaprocentować owocną współpracą. W artykule zamieszczono kilka przykładów wiadomości e-mail, które można wysłać do rodziców przez dziennik elektroniczny, kiedy pojawia się potrzeba spotkania. Zwracamy uwagę także na kilka kwestii technicznych, które pomogą nauczycielom doskonalić swój warsztat i sprawią, że wiadomości będą rzeczowe i profesjonalne.  Z artykułu dowiesz się m.in.: W jakich sytuacjach należy wysłać do rodziców ucznia e-mail z zaproszeniem na spotkanie?  Jak komunikować się z rodzicami uczniów? Czego nie pisać w wiadomościach do rodziców?  Jakie mechanizmy uruchamiają się u rodziców w razie wezwania do szkoły? Dlaczego niektórzy rodzice unikają kontaktu ze szkołą? Jak może wyglądać korespondencja nauczyciela z rodzicami?  Jak powinno się zaczynać maila do rodziców? Na które wyrazy, sformułowania i znaki interpunkcyjne uważać, aby pokazać swój profesjonalizm?  Jak można zaczynać i kończyć e-mail?