Planowanie kariery edukacyjno-zawodowej nie jest łatwym zadaniem. Żyjemy w czasach niezwykle intensywnego rozwoju nowych technologii, dynamicznych zmian społeczno-gospodarczych. Coraz trudniej jest przewidzieć, jak będzie wyglądała rzeczywistość za kilka lat. Istnieje wiele czynników wpływających na kształt indywidualnych planów kariery. Wiele jest również tych czynników, które mogą utrudniać planowanie kariery. Jakie czynniki zatem mogą przeszkadzać w planowaniu kariery edukacyjno-zawodowej młodych ludzi

Karta pracy przeznaczona jest do pracy indywidualnej i pracy w parach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I–III, uczeń: podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: zapoznanie z zawodem motorniczego. Cele szczegółowe: Uczeń: charakteryzuje zawód motorniczego, wymienia cechy, które powinien mieć motorniczy, potrafi wymienić wyzwania i trudności w zawodzie motorniczego. Metody pracy: praca indywidualna, praca w parach, wycinanka, rozmowa kierowana. Środki dydaktyczne: Kim jest motorniczy? (załącznik nr 1 – po jednym dla pary, do pocięcia), Być jak motorniczy (załącznik nr 2 – dla każdego ucznia), koperty (jedna na parę), kredki. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Karta pracy przeznaczona jest do pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I–III, uczeń: podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach, uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: podawanie przykładów swoich umiejętności w różnych obszarach i określanie sposobów ich rozwijania. Cele szczegółowe: Uczeń: określa, co potrafi robić z wykorzystaniem rąk, omawia znaczenie tych umiejętności w codziennym życiu, podaje sposoby rozwijania swoich umiejętności, uzasadnia potrzebę nabywania nowych umiejętności. Metody pracy: praca indywidualna, wyklejanka, prezentacja, dyskusja. Środki dydaktyczne: Moje ręce wiele potrafią! (załącznik nr 1 – po jednym dla każdego ucznia), Umiejętności (załącznik nr 2 – dla każdego ucznia), nożyczki, kleje, przyrządy do pisania. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach i pracy w parach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI, uczeń: wymienia różne zawody i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: przygotowanie uczniów do poznawania narzędzi pracy, którymi posługują się przedstawiciele wybranych zawodów. Cele szczegółowe: Uczeń: wymienia narzędzia, którymi posługują się przedstawiciele wybranych zawodów, omawia wybrane zawody, zwracając uwagę na narzędzia pracy. Metody pracy: praca w parach, praca w grupach, dyskusja. Środki dydaktyczne: arkusz papieru flipchart – jeden dla prowadzącego, O narzędziach pracy Krzyżówka (załącznik nr 1 – jeden egzemplarz dla każdej dwójki uczniów), Zawody i narzędzia (załącznik nr 2 – do pocięcia), kartki A4 – jedna dla każdej grupy, cenki5 – jedna dla każdego ucznia, pisaki. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach i pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI, uczeń: wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: przygotowanie uczniów do określania znaczenia motywacji w procesie rozwijania własnych zasobów. Cele szczegółowe: Uczeń: wyjaśnia pojęcie motywacja, wskazuje przykłady „motywatorów”, omawia znaczenie motywacji w procesie rozwijania własnych zasobów. Metody pracy: praca w grupach, praca indywidualna, dyskusja. Środki dydaktyczne: arkusz papieru flipchart – jeden dla prowadzącego, Motywacja – przykładowe definicje (załącznik nr 1 – jeden egzemplarz dla nauczyciela), Co może ich motywować? (załącznik nr 2 – jeden egzemplarz do pocięcia), kartki A4 – jedna dla każdej grupy, karteczki samoprzylepne – jedna dla każdego ucznia, pisaki. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII, uczeń: wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: zapoznanie z zawodem drwala. Cele szczegółowe: Uczeń: wie, na czym polega praca drwala, potrafi wymienić narzędzia, którymi posługuje się drwal, wie, w jaki sposób zostać drwalem. Metody pracy: praca indywidualna, miniwykład, rozmowa kierowana, film. Środki dydaktyczne: Wióry lecą (załącznik nr 1 – dla każdego ucznia), film Praca przy wycince drzew? Drwal, pilarz, arborysta, https://www.youtube.com/watch?v=THI45wyjXmw [dostęp: 12.09.2022], rzutnik, komputer, głośniki, przyrządy do pisania. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupie i pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII, uczeń: określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji; załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: poznanie znaczenia motywacji w życiu człowieka. Cele szczegółowe: Uczeń: określa, co to jest motywacja, wymienia, co może motywować ludzi do realizacji określonych zadań, określa, co może być przyczyną braku motywacji, odróżnia motywację wewnętrzną od zewnętrznej, współpracuje w grupie. Metody pracy: burza mózgów, wirujące plakaty, praca w grupach, praca indywidualna – autorefleksja, rozmowa kierowana. Środki dydaktyczne: 3 duże arkusze papieru, Moim celem jest… (załącznik nr 1 – jeden na grupę do pocięcia), Marzenia do spełnienia (załącznik nr 2 – jeden na osobę), Propozycja celów (załącznik nr 3 – do pocięcia), przybory do pisania/markery, tablica. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz jest przeznaczony do pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII, uczeń: rozpoznaje własne zasoby, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: analiza umiejętności określania potencjału do działania i planowania. Cele szczegółowe: Uczeń: potrafi określić swoje mocne strony, potrafi przeanalizować swoje słabe strony, potrafi określić swoją umiejętność planowania. Metody pracy: praca indywidualna, dyskusja, prezentacja na forum (również w nauczaniu zdalnym). Środki dydaktyczne: zainstalowana na urządzeniach osobistych uczniów i nauczyciela aplikacja Puzzle Kariery http://puzzlekariery.pl/ (dostępna bezpłatnie dla użytkowników systemu Android), projektor podłączony do tabletu z systemem Android z dostępem do Internetu, źródło dźwięku podłączone do tabletu, Analiza SWOT (załącznik nr 1 – dla każdego ucznia), film Jak Johnny został milionerem? https://www.youtube.com/watch?v=bxXViJlS6YU Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz przeznaczony jest do pracy w parach i pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII, uczeń: wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania; załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: zapoznanie z rodzajami branż zawodowych. Cele szczegółowe: Uczeń: definiuje, co to jest branża zawodowa, wymienia nazwy branż, podaje, która z branż wzbudziła jego szczególne zainteresowanie. Metody pracy: bank pomysłów, praca w parach, praca indywidualna – autorefleksja, pokaz. Środki dydaktyczne: Branże zawodowe (załącznik nr 1 – dla nauczyciela, do pocięcia), Czy pamiętasz? (załącznik nr 2 – jeden na parę), przybory do pisania/markery, możliwość skorzystania ze smartfonów, tabletów, komputera, tablica. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Scenariusz może być wykorzystany na początku roku szkolnego jako element wprowadzenia do prac nad programem realizacji doradztwa zawodowego w szkole. Cel główny: zaznajomienie nauczycieli ze sposobami wyszukiwania informacji na temat pracodawców lokalnego rynku pracy. Cele szczegółowe: Uczestnik: przygotowuje listę pracodawców lokalnego rynku pracy, ustala listę działań, do których współorganizowania może zaprosić wybranego/-ych pracodawcę/-ów. Metody pracy: bank pomysłów, praca w grupach, dyskusja. Środki dydaktyczne: tablica/flipchart, arkusze papieru flipchart – jeden dla każdej grupy, karta pracy Kto? Co? Dla kogo? Kiedy? (załącznik nr 1 – jeden egzemplarz dla każdej grupy), masa mocująca, pisaki. Przewidywany czas realizacji: 60 min.

Cel główny: przygotowanie rodziców do motywowania swoich dzieci do podejmowania zadań. Cele szczegółowe: Rodzic: omawia sposoby swojego dziecka na motywowanie się do pracy, wskazuje pomysły na to, jak motywuje/może motywować swoje dziecko do podejmowania zadań. Metody pracy: praca w grupach, praca indywidualna, dyskusja. Środki dydaktyczne: Motywacja – kilka przemyśleń (załącznik nr 1 – jeden egzemplarz dla każdego rodzica), pisaki. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

Cel główny: przygotowanie rodziców do rozmów z ich dziećmi o wyborze szkoły ponadpodstawowej/ zawodu. Cele szczegółowe: Rodzic: wymienia obszary do rozmów, przygotowuje pytania do rozmów z dzieckiem na temat jego wyborów edukacyjno-zawodowych. Metody pracy: praca w grupach, praca indywidualna, dyskusja. Środki dydaktyczne: flipchart, O co zapytam? (załącznik nr 1 – jeden egzemplarz dla każdego uczestnika) do pobrania ze strony www.doradztwoszkolne.pl, karteczki samoprzylepne (dwie dla każdego uczestnika), pisaki. Przewidywany czas realizacji: 45 min.