Jeszcze niepełnoletni, a już pracuje? Tak, coraz więcej młodych ludzi przed osiemnastym rokiem życia podejmuje pracę. Dzieje się tak nie tylko w sezonie wakacyjnym, ale w zasadzie przez cały rok. Motywacja jest różna: pragnienie niezależności finansowej, konieczność odbycia przygotowania zawodowego, ale też chęć zaznajomienia się, obycia z obowiązkami zawodowymi. Wszyscy pracownicy, również młodociani, mają swoje obowiązki oraz prawa i powinni je znać. Niezbędne jest więc także to, aby doradca zawodowy miał pełną wiedzę na ten temat i mógł ją należycie przekazywać uczniom i ich rodzicom.

Szkoła podstawowa przygotowuje ucznia m.in. do wyboru szkoły ponadpodstawowej/profilu/ zawodu. Ważne jest prowadzenie doradztwa zawodowego także pod względem informacyjnym. Uczeń powinien znać każdy z typów szkół ponadpodstawowych i wiedzieć, co się wiąże z wyborem któregoś z nich. Jednym z zagadnień, które warto omówić z uczniami kończącymi szkołę podstawową jest zdobywanie kwalifikacji w zawodzie w szkole ponadpodstawowej (technikum, branżowa szkoła I stopnia). Ten artykuł ma na celu zwrócenie uwagi na fakt, że uczeń wybierający szkołę branżową musi posiadać wiedzę z zakresu nauki zawodu choćby na poziomie elementarnym. Przekazanie takiej informacji leży po stronie m.in. doradcy zawodowego.

Karta pracy przeznaczona dla uczniów klas II-III. Cel główny zajęć: opisanie swoich zainteresowań i określenie, w jaki sposób można je rozwijać. Cele szczegółowe: uczeń  potrafi nazwać swoje zainteresowania i  poznaje sposoby rozwijania zainteresowań i hobby.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas I-III. Cel ogólny: przygotowanie uczniów do poznawania zawodów ze swego otoczenia oraz specyfiki pracy w tych zawodach. Cele szczegółowe, uczeń: wymienia zawody wykonywane w jego otoczeniu, wskazuje przedmioty i narzędzia, którymi posługują się przedstawiciele tych zawodów, wykonuje pracę plastyczną przedstawiającą interesujący przedmiot lub narzędzie pracy i argumentuje swój wybór.

Karta pracy przeznaczona dla uczniów klas I-III. Cel: przygotowanie uczniów do omawiania znaczenia zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonują. Cele szczegółowe, uczeń: wyszukuje nazwy przykładowych zawodów, poznaje zawody spotykane w jego otoczeniu, określa znaczenie wybranych zawodów w otoczeniu, w którym funkcjonuje.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas IV-VI.  Cele: poznawanie różnych zawodów, podawanie przykładów miejsc pracy w tych zawodach, opisywanie specyfiki pracy w tych zawodach i różnych dróg uzyskiwania ich.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas IV-VI. Cel: przygotowanie uczniów do próby samodzielnego podejmowania decyzji w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z ich osobami. Cele szczegółowe, uczniowie: dyskutują na temat trudności podejmowania decyzji, rozwijają umiejętności podejmowania decyzji.

Karta pracy przeznaczona dla uczniów klas IV-VI. Cel: przygotowanie uczniów do posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny. Cele szczegółowe, uczeń: podaje przykłady niekonwencjonalnego wykorzystania wybranego przedmiotu, wymienia zawody, których przedstawiciele posługują się określonymi przyborami i narzędziami, rozwija umiejętność twórczego myślenia.

Karta pracy przeznaczona dla uczniów klas IV-VI. Cele: uczeń wskazuje, czym różni się cel od marzenia, uczeń formułuje swój cel na podstawie metody SMART, uczeń wskazuje błędy w sformułowanych celach.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas VII-VIII. Cel główny: poszukiwanie inspiracji celem wyboru ścieżki edukacyjno-zawodowej. Cele szczegółowe, uczeń: potrafi dokonać analizy własnych potrzeb, szuka inspiracji zawodowych w swoim otoczeniu oraz kręgu zainteresowań.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas VII-VIII. Cel główny: zapoznanie uczniów z pojęciem stresu w pracy zawodowej i przeciwdziałanie jego wystąpieniu. Cele szczegółowe, uczeń: zna pojęcie stresu i jego rodzaje, rozpoznaje czynniki wpływające na pojawienie się stresu, zna sposoby na przeciwdziałanie stresowi w kontekście pracy zawodowej.

Karta pracy przeznaczona dla uczniów klas VII-VIII. Cel główny: przygotowanie uczniów do wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej. Cele szczegółowe, uczeń: identyfikuje czynniki ważne przy wyborze szkoły i planowaniu kariery, określa swoje oczekiwania i preferencje przy wyborze szkoły.

Karta pracy przeznaczona dla uczniów klas VII-VIII. Cel główny: analizowanie informacji na temat oferty szkół ponadpodstawowych i kryteriów rekrutacyjnych. Cele szczegółowe, uczeń: porządkuje i utrwala swoje wiadomości na temat ofert szkół ponadpodstawowych po wizycie na targach edukacyjnych, analizuje oferty szkół ponadpodstawowych pod kątem możliwości dalszego kształcenia, analizuje kryteria rekrutacyjne do szkół ponadpodstawowych.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas VII-VIII. Cel: przygotowanie uczniów do dokonywania autoprezentacji. Cele szczegółowe, uczeń: analizuje informacje o sobie, rozwija umiejętności dotyczące prezentowania informacji o sobie.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas VII-VIII. Cel: przygotowanie uczniów do analizowania oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji. Cele szczegółowe, uczeń: wymienia elementy składowe ofert szkół ponadpodstawowych/wyższych, podaje źródła informacji o ofertach szkół ponadpodstawowych/wyższych, określa własne potrzeby w zakresie informacji edukacyjno-zawodowej.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas VII-VIII. Cel ogólny: określanie czynników wyboru zawodu i cech różnych osób w powiązaniu z charakterem pracy. Cele szczegółowe, uczeń: opisuje różne środowiska pracy, wymienia cechy kierunkowe oraz uniwersalne danego stanowiska pracy, podaje przykłady swoich cech z odniesieniem do przykładów stanowisk pracy, wskazuje korzyści ze świadomego planowania kariery.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas VII-VIII. Cel: określenie własnego „systemu” osobistych wartości przy zastosowaniu aplikacji learningapps.org. Cele szczegółowe: określenie hierarchii wartości i potrzeb, określenie grup wartości na poziomach „bardzo ważne”, „ważne”, „mniej ważne” i „nieważne” do dalszej pracy z wartościami.

Scenariusz rady pedagogicznej. Cel: określenie własnego „systemu” osobistych wartości przy zastosowaniu aplikacji internetowej learningapps.org w kontekście ścieżki edukacyjno-zawodowej. Cele szczegółowe, uczestnik: potrafi posługiwać się aplikacją www.learningapps.org, buduje własną aplikację na bazie kart wartości.

Scenariusz rady pedagogicznej. Cel ogólny: zapoznanie nauczycieli z podstawowym schematem rozmowy doradczej. Cele szczegółowe, uczestnik: określa obszary rozmowy doradczej, podaje przykłady pytań w poszczególnych obszarach, przeprowadza próbę rozmowy w parach.

Scenariusz zajęć z rodzicami. Cel ogólny: opisanie modelu rozwojowego koło życia. Cele szczegółowe, rodzic: opisuje model koło życia, określa swoje wartości i przypisuje im znaczenie, przygotowuje schemat Koła życia dla swojego dziecka.