Artykuły

• Podstawa programowa dla II etapu edukacyjnego jako inspiracja do projektowania działań z doradztwa zawodowego

  Pracując z uczniami, można podejmować tematy, które będą stanowiły inspirację do myślenia o sobie, o swoich zasobach, przyszłości. Pewnych inspiracji w zakresie pracy z uczniami potrzebują także nauczyciele. Artykuł ma na celu wsparcie doradcy zawodowego w udzielaniu pomocy nauczycielom przedmiotowym. Jest to kontynuacja rozważań podjętych w poprzednim numerze magazynu. Wówczas skupiono się na I etapie edukacyjnym. Dziś skupiamy się na wsparciu nauczycieli klas IV–VI szkoły podstawowej. Sprawdź, jak wykorzystać podstawę programową jako inspirację do projektowania działań z doradztwa zawodowego. Upewnij się, że nauczyciele znają wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego. Z artykułu dowiesz się, w jaki sposób realizować elementy doradztwa zawodowego na II etapie kształcenia. W artykule podano propozycje podejmowania treści doradczych w ramach: lekcji języka polskiego, lekcji języka obcego, lekcji muzyki, lekcji plastyki, lekcji historii, lekcji przyrody, lekcji geografii, lekcji chemii, lekcji fizyki, lekcji matematyki, lekcji informatyki, lekcji techniki, lekcji wychowania fizycznego, lekcji edukacji dla bezpieczeństwa, zajęć wychowania do życia w rodzinie, zajęć etyki. Wskazówki odnoszą się do konkretnych treści z podstawy programowej korespondujących z treściami wskazanymi w załączniku do rozporządzenia w sprawie doradztwa zawodowego.

• Pandemia a wypalenie zawodowe

  Pandemia koronawirusa wciąż trwa i z wielką nadzieją każdy z nas czeka na powrót do „normalności”. Nie zmienia to jednak faktu, że praca zdalna i kształcenie na odległość mogą zostać wprowadzone w każdej chwili. Konieczność zmiany trybu pracy, dostosowanie jej metod do nowych warunków może wpływać niekorzystnie na sferę psychiczną wielu z nas. Towarzysząca nam niepewność, trudności zdrowotne uczniów, oraz nasze mogą powodować dużą dawkę stresu. W jaki sposób przeciwdziałać wypaleniu zawodowemu i niwelować stres związany z pandemią? Dowiedz się, jak można zadbać o zdrowie psychiczne, które zostało mocno zachwiane w minionym roku. Z artykułu dowiesz się m.in.: W jaki sposób pandemia wpływa na dobrostan nauczycieli Jak przeciwdziałać wypaleniu zawodowemu nauczycieli Gdzie szukać wsparcia w przypadku objawów wypalenia zawodowego Jaką wolę w pokonywaniu wypalenia zawodowego odgrywa wsparcie psychologiczne

• 1. Czas wolny od nudy. Scenariusz zajęć dla klas I–III

  Cel główny: opisywanie własnych zainteresowań i określanie, w jaki sposób można je rozwijać. Cele szczegółowe, uczeń: wymienia przykłady zainteresowań ludzi, określa, co lubi robić w wolnym czasie, wskazuje sposoby rozwijania zainteresowań. Metody pracy: dyskusja kierowana, praca w grupach, gra memory, zagadka rysunkowa. Środki dydaktyczne: Memory – czas wolny od nudy (załącznik nr 1 – po jednym zestawie dla każdej grupy, do wycięcia, do pobrania ze strony www.doradztwtoszkolne.pl), nożyczki. Przewidywany czas realizacji: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwazawodowego dla klas I–III: uczeń podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi, opisuje swoje zainteresowaniai określa, w jaki sposób może je rozwijać, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r.w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 2. Gdzie kucharek sześć. Scenariusz zajęć dla uczniów klas I–III

  Cel główny: poznanie zawodów związanych z pracą w kuchni. Cele szczegółowe, uczeń: wymienia zawody związane z pracą w kuchni, wskazuje atrybuty zawodów wykonywanych w kuchni, wskazuje na ważną rolę pracy zespołowej. Metody pracy: dyskusja kierowana, ćwiczenia artykulacyjne, miniwykład, ćwiczenia ruchowe, drama, praca w grupach, praca w parach. Środki dydaktyczne: film Praca w kuchni: https://www.youtube.com/watch?v=lrvr_b570FM [dostęp: 03.01.2021] (do odtworzenia), komputer/rzutnik, kartka A4 (dla każdej grupy). Przewidywany czas realizacji: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I–III: uczeń odgrywa różne role zawodowe w zabawie, podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach; załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 3. O wpływaniu na wybory zawodowe. Scenariusz zajęć dla uczniów klas IV–VI

  Cel główny: przygotowanie uczniów do wskazywania czynników wpływających na wybory zawodowe. Cele szczegółowe, uczeń: wskazuje przykładowe czynniki wpływające na wybory zawodowe, przygotowuje swoją listę czynników trafnego wyboru zawodu. Metody pracy: praca w grupach, praca indywidualna, case study, dyskusja. Środki dydaktyczne: tablica/flipchart, Co wpłynęło na ich wybory zawodowe (załącznik nr 1 – jeden egzemplarz dla nauczyciela, do pocięcia), Co wpłynie? (załącznik nr 2 – jeden egzemplarz dla każdego ucznia), kartki A4 (jedna dla każdej grupy), pisaki. Przewidywany czas: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI: uczeń podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 4. Praca marzeń z heksami. Scenariusz zajęć dla uczniów klas IV–VI

  Scenariusz zajęć Klasy IV–VI Cel główny: opisywanie, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka. Cele szczegółowe, uczeń: wyjaśnia, czym jest praca, uzasadnia jej znaczenie w życiu człowieka, wymienia korzyści z wykonywania pracy, rozpoznaje wartości, które są ważne w pracy. Metody pracy: dyskusja, praca grupowa, heksy dydaktyczne, autorefleksja, rozmowa kierowana. Środki dydaktyczne: Praca marzeń – heksy edukacyjne (załącznik nr 1 – po jednym na grupę, do wycięcia), nożyczki, przybory do pisania. Przewidywany czas realizacji: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI: uczeń opisuje, czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 5. Okiem aparatu. Scenariusz zajęć dla klas IV–VI

  Cel główny: opisywanie zawodu fotografa i technika fotografii i multimediów. Cele szczegółowe, uczeń: wyjaśnia, na czym polega zawód fotografa i technika fotografii i multimediów, wskazuje atrybuty niezbędne w powyższych zawodach, poznaje ścieżki kształcenia. Metody pracy: dyskusja, miniwykład, ekspresja plastyczna. Środki dydaktyczne: telefon, kartka A4 (dla każdego ucznia), arkusz papieru flipchart (dla każdej grupy), kredki (zestaw dla każdej grupy). Przewidywany czas realizacji: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI: uczeń wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach; załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 6. Planowanie jest…. Scenariusz zajęć dla klas IV–VI

  Cel główny: przygotowanie uczniów do opowiadania o swoich planach edukacyjno-zawodowych. Cele szczegółowe, uczeń: podaje podstawowe informacje na temat planowania, opowiada o swoich planach. Metody pracy: praca w grupach, plakat, dyskusja. Środki dydaktyczne: tablica/flipchart, papier flipchart – 4 arkusze, Kartoniki planowania (załącznik nr 1 – jeden egzemplarz pociętych kartoników dla każdej grupy do pobrania ze strony www.doradztwoszkolne.pl), masa mocująca, pisaki. Przewidywany czas: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI: uczeń opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 7. Autoprezentacja – inspiracja do rozwoju osobistego. Scenariusz zajęć dla uczniów klas VII–VIII

  Cele główne: dokonanie autoprezentacji oraz określenie celów i planów edukacyjno-zawodowych z uwzględnieniem własnych zasobów. Cele szczegółowe, uczeń: dokonuje syntezy wiedzy o sobie samym, konkretyzuje cele edukacyjne, planuje przyszłość edukacyjno-zawodową, skutecznie komunikuje się ze słuchaczami, doskonali techniki autoprezentacji, stosuje figury retoryczne w publicznym wystąpieniu, radzi sobie ze stresem, zarządza tremą. Metody:• miniwykład, praca indywidualna, heureza, praca w grupie. Środki dydaktyczne: projektor/TV, biała tablica, kartka A4, długopis (dla każdego ucznia), Pytania pomocnicze do autoprezentacji (załącznik nr 1 – do wyświetlenia na tablicy), Kryteria wystąpienia publicznego (załącznik nr 2 – 3 egzemplarze dla członków „Komisji rekrutacyjnej” i do wyświetlenia na tablicy). Przewidywany czas realizacji: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Scenariusz przeznaczony jest do pracy indywidualnej i w grupie przy realizacji następujących treści programowychz zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń dokonuje autoprezentacji oraz określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 8. SMART wybory. Scenariusz zajęć dla uczniów klas VII–VIII

  Cel główny: poznanie Metody SMART. Cele szczegółowe, uczeń: potrafi wymienić elementy Metody SMART, potrafi określić, co zawierają kolejne elementy Metody SMART, potrafi zanalizować swój cel, stosując Metodę SMART. Metody pracy: praca indywidualna, film, prezentacja na forum (również w nauczaniu zdalnym). Środki dydaktyczne: projektor i komputer z dostępem do Internetu, Poradnik pracownika – Metoda SMART https://poradnikpracownika.pl/-metoda-smart-dlaczegowarto-wyznaczac-sobie-cele [dostęp: 04.01.2022]. Film SMART Goals: https://youtu.be/ZakekyVEkmU [dostęp: 04.01.2022]. Operacjonalizacja celu Metodą SMART (załącznik nr 1 – dla każdego ucznia). Przewidywany czas realizacji: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Scenariusz jest przeznaczony do pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresudoradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 9. Czy odróżniam? Scenariusz zajęć dla uczniów klas VII–VIII

  Cel główny: analizowanie informacji na temat różnych zawodów oraz charakteryzowanie wybranychzawodów. Cele szczegółowe, uczeń: charakteryzuje wybrane zawody, wskazuje różnice między podobnymi zawodami, wskazuje źródła informacji o zawodach. Metody pracy: rozmowa kierowana, puzzle, praca w grupach, dyskusja. Środki dydaktyczne: Czy odróżniam? (załącznik nr 1 – pocięty i umieszczony w osobnych kopertach odpowiednio): koperta 1 – zestaw 1 (piekarz - cukiernik), koperta 2 – zestaw 2 (elektryk - elektronik), koperta 3 (psycholog - psychiatra) – po jednym zestawie dla każdej z grup, nożyczki. Przewidywany czas realizacji: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 10. Ratunku! Chcę wiedzieć, co mam robić w życiu. Karta dla uczniów klas VII–VIII

  Cel główny: określenie aspiracji i potrzeb w zakresie własnego rozwoju i możliwych sposobów ich realizacji. Cele szczegółowe, uczeń: określa cele edukacyjne, analizuje swoją ścieżkę edukacyjno-zawodową, dokonuje argumentacji, aktywnie słucha, uzasadnia swoje zdanie, zabiera głos na forum, praca indywidualna, praca w parach, heureza, miniwykład. Środki dydaktyczne: projektor/tv, biała tablica, karta pracy Czego chciałbyś nauczyć się w życiu? (załącznik nr 1 – do wydrukowania dwustronnie dla każdego ucznia), Schemat wypowiedzi ucznia z przykładem (załącznik nr 2 – do wyświetlenia na tablicy), do pobrania ze strony www.doradztwoszkolne.pl. Przewidywany czas realizacji: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Karta pracy przeznaczona jest do pracy indywidualnej i pracy w parach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 11. „Myślę, więc jestem” – w poszukiwaniu fundamentów wiedzy edukacyjno-zawodowej. Karta pracy dla uczniów klas VII–VIII

  Cel główny: znalezienie przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł. Cele szczegółowe, uczeń: analizuje i nazywa swoje mocne strony, określa wartości osobiste i zawodowe, analizuje znaczenie doświadczania pracy, kreuje pozytywny wizerunek własnego sukcesu zawodowego, pobudza krytyczne myślenie. Metody: praca indywidualna, heureza z wykorzystaniem narzędzia Kafle świadomości edukacyjno-zawodowej. Środki dydaktyczne: projektor/tv, biała tablica/ściana, Kafle świadomości edukacyjno-zawodowej – pytania/polecenia nauczyciela (załącznik nr 1 – do odczytania i wyświetlenia na tablicy), Kafle świadomości edukacyjno-zawodowej (załącznik nr 2 – do wydrukowania dla każdego ucznia). Przewidywany czas realizacji: 45 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Karta pracy przeznaczona jest do pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325).

• 12. Wspieramy ósmoklasistów. Scenariusz rady pedagogicznej

  Cel główny: przygotowanie nauczycieli do wspierania ósmoklasistów w procesie dokonywania wyborów edukacyjno-zawodowych. Cele szczegółowe, uczestnik: zbiera informacje o działaniach podjętych wobec uczniów klas ósmych, uczestniczy w zgłaszaniu propozycji dalszych działań skierowanych do ósmoklasistów z zakresu doradztwa zawodowego. Metody pracy: bank pomysłów, plakat, praca grupowa, dyskusja. Środki dydaktyczne: tablica/flipchart, arkusze papieru flipchart (dwa dla każdej grupy), karta pracy Co już było? (załącznik nr 1 – jeden egzemplarz dla każdej grupy do pobrania ze strony www.doradztwoszkolne.pl), karta pracy Co jeszcze będzie? (załącznik nr 2 – jeden egzemplarz dla każdej grupy do pobrania ze strony www.doradztwoszkolne.pl), masa mocująca, pisaki. Przewidywany czas realizacji: 90 min. Z artykułu dowiesz się m.in.: Scenariusz powstał głównie z myślą o radach pedagogicznych, które dostrzegają potrzebę zintensyfikowania działańz doradztwa zawodowego dla uczniów klas VIII.

• 13. Co wiem o… Scenariusz zajęć z rodzicami uczniów klas VIII

  Cel główny: przygotowanie rodziców do gromadzenia informacji o zasobach swoich dzieci.Cele szczegółowe:Rodzic: gromadzi informacje o zasobach swojego dziecka, potrafi wskazać korzyści wynikające z posiadania informacji o dziecku w kontekście doradztwa zawodowego. Metody pracy: bank pomysłów, praca zespołowa, praca indywidualna, dyskusja. Środki dydaktyczne: • tablica/flipchart, • Co wiem o swoim dziecku? (załącznik nr 1 – jeden egzemplarz dla każdego rodzica), do pobrania ze strony www.doradztwoszkolne.pl, pisaki. Przewidywany czas realizacji: 30 min.