Dyrektor w szkole ma wiele obowiązków związanych z organizacją dydaktyki, wychowania i opieki nad uczniami. Pewne wynikają również z realizacji doradztwa zawodowego, także w szkole podstawowej.

W szkole dyrektor, nauczyciele, specjaliści i pozostali pracownicy mają swoje zadania. Koordynator lub doradca zawodowy także – jest ich kilka. Zakres ich jest bardzo szeroki. Gdzie są zapisane? Jak? I co z nich wynika?

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego (WSDZ) to zespół działań wspierających ucznia w planowaniu ścieżki edukacyjnej i zawodowej, realizowanych przez całą społeczność szkolną. Jego skuteczność nie zależy wyłącznie od zaangażowania doradcy zawodowego. Ważną rolę odgrywają ci, którzy na co dzień pracują z uczniami – wychowawcy oraz nauczyciele przedmiotowi [1]. To oni, poprzez relacje, obserwację i codzienne sytuacje edukacyjne, mogą skutecznie wspierać rozwój samoświadomości uczniów, ich aspiracji oraz kompetencji przydatnych w dorosłym życiu. Ich codzienne działania mają istotne znaczenie dla realizacji programu doradztwa zawodowego w szkole i są integralnym elementem wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego. Z artykułu dowiesz się m.in.: Jaką rolę odgrywa wychowawca w realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego? W jaki sposób nauczyciele przedmiotowi mogą wspierać uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowych? Jak nauczyciel przedmiotowy może włączyć doradztwo zawodowe w treści swojego przedmiotu? Jak szkoła może skutecznie włączyć rodziców w działania związane z doradztwem zawodowym?

Rola psychologa i pedagoga w szkole jest nieoceniona. Specjaliści ci są cennym wsparciem w życiu młodego człowieka, także w kontekście doradztwa zawodowego. Czy uczeń może liczyć na ich pomoc w wyborze ścieżki edukacyjno-zawodowej? Zdecydowanie tak – współpraca nauczycieli, wychowawców oraz specjalistów w ramach wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego (WSDZ) umożliwia realizację zadań z zakresu doradztwa zawodowego na wszystkich etapach kształcenia. Z artykułu dowiesz się m.in.: Jaką rolę pełnią psycholog i pedagog w realizacji doradztwa zawodowego w szkole? W jaki sposób specjaliści wspierają ucznia w wyborze dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej? Na czym polega współpraca z rodzicami w ramach WSDZ? Jakie działania podejmują pedagodzy i psycholodzy w zakresie diagnozy predyspozycji zawodowych uczniów?

W szkole podstawowej nauczyciel-bibliotekarz oraz pielęgniarka mogą mieć przypisane zadania z zakresu doradztwa zawodowego. Są także realizatorami WSDZ. W kontekście doradztwa zawodowego nauczyciel-bibliotekarz może być nieoceniony w kwestiach zasobów informacyjnych, a pielęgniarka w kwestiach związanych ze zdrowiem młodych ludzi.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas I-III. Cele: podawanie nazw zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu, opisywanie podstawowej specyfiki pracy w wybranych zawodach.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas VI-VIII. Cele: określanie własnych zainteresowań, zdolności i uzdolnień oraz kompetencji, wskazywanie swoich mocnych stron oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia.

Karta pracy przeznaczona dla uczniów klas IV-VI. Cel: przygotowanie uczniów do wskazywania przedmiotów, których lubią się uczyć, lub uczestnictwo w danych zajęciach sprawia uczniowi przyjemność.

Karta pracy przeznaczona dla uczniów klas IV-VI. Cel: przygotowanie uczniów do wskazywania czynników wpływających na wybory zawodowe.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas VII-VIII. Cel ogólny: świadome podejmowanie decyzji. Cele szczegółowe: określenie własnych predyspozycji, dopasowanie zawodów do predyspozycji, wybór ścieżki edukacyjnej przy uwzględnieniu predyspozycji oraz dopasowania zawodów do predyspozycji, poznanie specyfiki pracy w przedsiębiorstwie lokalnego lidera biznesu.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas I-III. Cele: podawanie nazw zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu, opisywanie podstawowej specyfiki pracy w zawodzie fryzjera.

Karta pracy przeznaczona dla uczniów klas I-III. Cele: podawanie nazw zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu, opisywanie podstawowej specyfiki pracy w zawodach, które można spotkać w szpitalu.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas IV-VI. Cel: przygotowanie uczniów do wyjaśniania roli pieniądza we współczesnym świecie i jego związku z pracą.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas VII-VIII. Cel: przygotowanie uczniów do określania znaczenia uczenia się przez całe życie.

Scenariusz zajęć przeznaczony dla uczniów klas VII-VIII. Cel: przygotowanie uczniów do planowania ścieżki edukacyjno-zawodowej.

Scenariusz rady pedagogicznej. Cel ogólny: poznanie nowych ról nauczyciela/doradcy zawodowego w szkole. Cele szczegółowe, uczestnicy: wskazują nowe role doradcy zawodowego w szkole, podają przykłady ról doradcy zawodowego/nauczyciela w szkole, definiują pojęcie facylitator, opracowują wskazania do facylitacji w szkole.

Scenariusz zajęć z rodzicami. Cel ogólny: zapoznanie, jak pomóc dziecku rozwijać swoje zainteresowania i pozytywną samoocenę. Cele szczegółowe, rodzic: analizuje zainteresowania swojego dziecka, analizuje korzyści wynikające z rozwijania zainteresowań w życiu osobistym i przyszłym zawodowym, opisuje mocne strony swojego dziecka.