Artykuły

• Szkolny doradca zawodowy wspiera wychowawców klas i nauczycieli. Kontekst doradztwa zawodowego

  Szkolny doradca zawodowy ma wiele zadań. Wśród nich mieści się współpraca z wychowawcami klas, nauczycielami przedmiot ó w podczas realizacji zada ń z zakresu doradztwa zawodowego. Dowiedz się, dlaczego współpraca ta odgrywa istotną rolę ? Jakie mogą być formy udzielania im wsparcia? Z artykułu dowiesz się m.in.: Jakiego wsparcia szkolny doradca zawodowy udziela wychowawcom klas? W jaki sposób doradca zawodowy może pomagać nauczycielom – przedmiotowcom?

• Role zespołowe i ich wpływ na funkcjonowanie grupy

  Doradca zawodowy udziela wsparcia uczniom w projektowaniu przysz ł o ś ci m.in. w formie indywidualnej albo grupowej. Do ka ż dej z tych form m ł ody cz ł owiek wnosi swoje potrzeby, przekonania i oczekiwania. Wynikaj ą one z jego osobistych do ś wiadcze ń , preferowanych warto ś ci i posiadanych zasob ó w. Jednak doradztwo realizowane w formie indywidualnej ma inn ą dynamik ę ni ż to prowadzone w formie grupowej. Lektura tego artyku ł u b ę dzie okazj ą do uporz ą dkowania istotnych zagadnie ń zwi ą zanych z prac ą z grup ą w doradztwie. Celem opracowania jest przekazanie doradcom informacji na temat, czym jest proces grupowy i jakie s ą jego fazy. Czytelnik artyku ł u b ę dzie m ó g ł si ę dowiedzie ć , jak role grupowe wp ł ywaj ą na funkcjonowanie grupy.  Z artykułu dowiesz się m.in.: Czym jest zespół i skąd biorą się role zespołowe? Na czym polega nieświadoma dynamika grupy? Czym jest świadome kierowanie grupą? Dlaczego role zespołowe są ważne? Jakie role zespołowe wyróżniają się w klasie szkolnej? W jaki sposób role zespołowe wpływają na funkcjonowanie grupy?

• 1. Kim jestem? Scenariusz zajęć dla uczniów klasy III

  Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I–III, uczeń: podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach, omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje, załącznik nr 2 do rozporządzenia MEN z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: poznawanie specyfiki pracy w przykładowych zawodach z bliższego i dalszego otoczenia. Cele szczegółowe: Uczeń: wymienia zawody wykonywane przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu,  wymienia atrybuty pracy w przykładowych zawodach, opisuje podstawową specyfikę pracy w tych zawodach, omawia ich użyteczność w życiu. Metody pracy: rozmowa kierowana,  praca z tekstem, praca w grupach, dobieranka/uzupełnianka, dyskusja. Środki dydaktyczne: Kim jestem? (załącznik nr 1 – po jednym dla każdej czteroosobowej grupy), Zawody (załącznik nr 2 – po jednym dla grupy do pobrania ze strony www.doradztwoszkolne.pl), Co wykorzystuję w swojej pracy? (załącznik nr 3 – po jednym dla grupy), nożyczki, klej, przybory do pisania, kredki. Przewidywany czas realizacji: 2 × 45 min.

• 2. Wśród zwierząt. Scenariusz zajęć dla uczniów klas I–III

  Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I–III, uczeń: podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: poznawanie specyfiki pracy wykwalifikowanego opiekuna zwierząt w zoo. Cele szczegółowe: Uczeń: opisuje specyfikę pracy na stanowisku wykwalifikowanego opiekuna zwierząt, poznaje podstawowy sprzęt używany w pracy w zoo. Metody pracy: miniwykład, dyskusja kierowana, praca w grupie, zabawa ruchowa. Środki dydaktyczne: Moje zwierzątko (załącznik nr 1 – dla każdej grupy), Naśladujemy zwierzęta (załącznik nr 2 – dwie sztuki, do pobrania ze strony www.doradztwoszkolne.pl), arkusz flipchart (dla każdej grupy), mazaki, kartki A4 (dla każdego ucznia). Przewidywany czas realizacji: 45 min.

• 3. Kto byłby potrzebny, gdyby…? Scenariusz zajęć dla uczniów klas IV–VI

  Cel główny: przygotowanie uczniów do wymieniania różnych grup zawodów i podawania przykładów zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup. Cele szczegółowe: Uczeń: wymienia zawody, które są ważne w określonych sytuacjach,  wskazuje okoliczności/sytuacje, w których przydatne byłyby zawody, które cieszą się jego zainteresowaniem. Metody pracy: praca w grupach,  plakat, dyskusja. Środki dydaktyczne: tablica, arkusze papieru flipchart – jeden dla każdej grupy i jeden do ćwiczenia nr 2, masa mocująca, karteczki samoprzylepne – dwie dla każdego ucznia, pisaki. Przewidywany czas: 45 min.

• 4. Zawodowe szarady. Karty pracy dla uczniów klas IV–VI

  Cel ogólny: rozwijanie umiejętności docierania do informacji i korzystania z różnych źródeł wiedzy zawodoznawczej, Cele szczegółowe, uczeń: poznaje źródła wiedzy zawodoznawczej, wie, w jaki sposób selekcjonować informacje. Metody pracy: praca indywidualna. Środki dydaktyczne: dostęp do komputera, tableta (dla każdego ucznia), Szarady – załącznik nr 1 (dla każdego ucznia). Przewidywany czas: 45 min.

• 5. Do czego może się przydać…? Scenariusz zajęć dla uczniów klas IV–VI

  Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV–VI: uczeń: posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny, załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: przygotowanie uczniów do posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny. Cele szczegółowe: Uczeń: wymienia przybory/narzędzia, z których korzystają w swojej pracy przedstawiciele wybranych zawodów, potrafi podać przykładowe przybory/narzędzia, z których można korzystać w sposób niekonwencjonalny. Metody pracy: praca w grupach, plakat, dyskusja. Środki dydaktyczne: Przykładowe narzędzia pracy... (załącznik nr 1 – jeden egzemplarz dla nauczyciela) tablica, arkusze papieru flipchart – jeden dla każdej grupy, Do czego może się przydać…? (załącznik nr 2 – jeden egzemplarz dla każdego ucznia), masa mocująca, pisaki. Przewidywany czas: 45 min.

• 6. Wartości – kompas zawodowy. Karta pracy dla uczniów klas VII–VIII

  Karta pracy przeznaczona jest do pracy w parach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII, uczeń: określa własną hierarchię wartości i potrzeb; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: Określenie własnej hierarchii wartości i potrzeb. Cele szczegółowe: Uczeń: uświadamia sobie wagę wartości w życiu i pracy, wskazuje ważne dla siebie wartości, łączy wartości z rodzajem wykonywanej pracy, współpracuje w parze, udziela konkretnych odpowiedzi. Metody pracy: praca w parach, heureza. Środki dydaktyczne: karta pracy Poszukiwanie wartości (załącznik nr 1 – do wydrukowania dla każdego ucznia), karta pracy Mój kompas zawodowy (załącznik nr 2 – do wydrukowania dla każdego ucznia). Przewidywany czas realizacji: 45 min.

• 7. W czym jesteśmy podobni – Bingo! Scenariusz zajęć dla klas VII–VIII

  Scenariusz jest przeznaczony do pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: analiza porównawcza własnych cech i cech przykładowej osoby przy wyborze szkoły ponadpodstawowej. Cele szczegółowe: Uczeń: potrafi przeanalizować swoje cechy charakterystyczne, potrafi przypisać sobie cechy, które posiada, do podobnych u innych osób. Metody pracy: praca indywidualna, gra, prezentacja na forum (również w nauczaniu zdalnym). Środki dydaktyczne: dostęp do strony internetowej z generatorem karty Bingo https://myfreebingocards.com/bingo-card-generator, projektor i komputer z dostępem do Internetu, Opis mojej osoby (załącznik nr 1 – dla każdego ucznia), Historia Jurka (załącznik nr 2 – dla każdego ucznia). Przewidywany czas realizacji: 2 × 45 min.

• 8. Skowronek, sowa czy koliber? Karta pracy dla uczniów klas VII–VIII

  Karta pracy przeznaczona jest do pracy indywidualnej przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII, uczeń rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: rozpoznawanie własnych ograniczeń jako wyzwań w odniesieniu do planów edukacyjno-zawodowych. Cele szczegółowe: Uczeń: określa własny chronotyp, zabiera głos na forum klasy, poszerza swoją świadomość zawodową, analizuje źródło swoich nawyków i przyzwyczajeń. Metody pracy: praca indywidualna, miniwykład, heureza. Środki dydaktyczne: projektor/tv, biała tablica, Skowronek, sowa, koliber – kim jestem? (załącznik nr 1 – do wydrukowania dla każdego ucznia), Zawody dla skowronka, sowy i kolibra (załącznik nr 2 – do wyświetlenia na tablicy, do pobrania ze strony www.doradztwoszkolne.pl), kolorowy pisak lub długopis. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

• 9. Kolej na kolej. Scenariusz zajęć dla uczniów klas VII–VIII

  Scenariusz przeznaczony jest do pracy w grupach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII: uczeń: wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania, załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministerstwa Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: analizowanie informacji na temat zawodów branży transportu kolejowego. Cele szczegółowe: Uczeń: wymienia zawody branży transportu kolejowego, wskazuje źródła wiedzy o tych zawodach, wymienia kwalifikacje w tych zawodach oraz możliwości ich uzyskiwania, charakteryzuje zawody branży transportu kolejowego. Metody pracy: rozmowa kierowana, praca w grupach, plakat. Środki dydaktyczne: komputer z dostępem do Internetu (dla każdego ucznia), papier flipchart (4 sztuki), kolorowe markery. Przewidywany czas realizacji: 45 min.

• 10. Żabi skok w zawodową przyszłość. Scenariusz zajęć dla uczniów klas VII–VIII

  Scenariusz przeznaczony jest do pracy w parach przy realizacji następujących treści programowych z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII–VIII, uczeń: rozpoznaje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej; załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 325). Cel główny: Rozpoznawanie swoich możliwości i ograniczeń w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej. Cele szczegółowe: Uczeń: planuje swoją przyszłość zawodową, przewiduje kolejne jej etapy, poznaje ścieżkę kariery konkretnych zawodów, wyszukuje informacje w zasobach internetowych, zapoznaje się z ofertą szkół ponadpodstawowych i studiów wyższych. Metody pracy: technika tzw. żabich skoków, praca w parach, autoprezentacja. Środki dydaktyczne: projektor, tablica, dostęp do komputera/smartfonu/tabletu dla każdego ucznia, Żabi skok w zawodową przyszłość (załącznik nr 1 – dla każdej pary uczniów). Przewidywany czas realizacji: 45 min.

• 11. O współpracy. Scenariusz rady pedagogicznej

  Cel główny: przygotowanie nauczycieli do omawiania organizacji współpracy w szkole w zakresie doradztwa zawodowego. Cele szczegółowe: Uczestnik: potrafi podać przykłady działań w szkole z zakresu doradztwa zawodowego, w których nauczyciele współpracują, podaje przykłady działań opartych na współpracy, które można dodać, zmienić w szkole, wskazuje partnerów, z którymi można współpracować w zakresie doradztwa zawodowego. Metody pracy: praca zespołowa, praca w grupach, plakat, dyskusja. Środki dydaktyczne: tablica/flipchart, arkusze papieru flipchart – jeden dla każdej grupy w ćwiczeniu 1 i jeden dla każdej grupy w ćwiczeniu 3, masa mocująca, pisaki. Przewidywany czas realizacji: 90 min.